PERSIDANGAN DEWAN MAJLIS - majlis-mesyuarat.gov.bn Images/reports/hansard_2011/10_mac_2011... ·...

PAGI HARI KHAMIS, 5 RABIULAKHIR 1432 / 10 MAC 2011 372

DEWAN MAJLIS

Khamis, 5 Rabiulakhir 1432 / 10 Mac 2011

YANG DI-PERTUA

DAN AHLI-AHLI MAJLIS MESYUARAT

NEGARA

HADIR:

YANG DI-PERTUA

Yang Berhormat,

Pehin Orang Kaya Laila Setia Bakti Diraja

Dato Laila Utama Haji Awang Isa bin

Pehin Datu Perdana Manteri Dato Laila

Utama Haji Awang Ibrahim, DK., SPMB.,

DSNB., PHBS., PBLI., PJK., PKL.,

Yang Di-Pertua Majlis Mesyuarat Negara,

Negara Brunei Darussalam.

AHLI-AHLI RASMI KERANA JAWATAN

(PERDANA MENTERI DAN MENTERI-

MENTERI)

Kebawah Duli Yang Maha Mulia

Paduka Seri Baginda Sultan Haji Hassanal

Bolkiah Mu’izzaddin Waddaulah ibni

Al-Marhum Sultan Haji Omar ‘Ali Saifuddien

Sa’adul Khairi Waddien, Sultan dan Yang

Di-Pertuan Negara Brunei Darussalam,

Perdana Menteri, Menteri Pertahanan

dan Menteri Kewangan, Negara Brunei

Darussalam.

Duli Yang Teramat Mulia.

Paduka Seri Pengiran Muda Mahkota

Pengiran Muda Haji Al-Muhtadee Billah ibni

Kebawah Duli Yang Maha Mulia Paduka Seri

Baginda Sultan Haji Hassanal Bolkiah

Mu’izzaddin Waddaulah, DKMB., DPKT.,

King Abdul Aziz Ribbon, First Class (Saudi

Arabia), The Order of the Renaissance (First

Degree) (Jordan), Medal of Honour (Lao),

DSO (Singapore), Order of Lakandula with

the Rank of Grand Cross (Philippines), DSO

(Military) (Singapore), PHBS., Menteri Kanan

di Jabatan Perdana Menteri, Negara Brunei

Darussalam.

Duli Yang Teramat Mulia,

Paduka Seri Pengiran Perdana Wazir

Sahibul Himmah Wal-Waqar Pengiran

Muda Mohamed Bolkiah ibni Al-Marhum

Sultan Haji Omar ‘Ali Saifuddien Sa’adul

Khairi Waddien, DKMB., DK., PHBS., PBLI.,

PJK., Menteri Hal Ehwal Luar Negeri dan

Perdagangan, Negara Brunei Darussalam.

Yang Berhormat,

Pehin Orang Kaya Seri Kerna Dato Seri

Setia (Dr.) Haji Awang Abu Bakar bin Haji

Apong, PSNB., DSLJ., SMB., PHBS., PIKB.,

PKL., Menteri Pendidikan,



Yang Berhormat,

Pehin Orang Kaya Johan Pahlawan Dato

Seri Setia Awang Haji Adanan bin Begawan

Pehin Siraja Khatib Dato Seri Setia Awang

Haji Mohd. Yusof, PSNB., DPMB., PHBS.,

PJK., PIKB., PKL.,

Menteri Kesihatan,


Yang Berhormat,

Pehin Orang Kaya Indera Pahlawan Dato

Seri Setia Awang Haji Suyoi bin Haji Osman,

PSNB., DPMB., PJK., PIKB., PKL.,

Menteri Pembangunan,


Yang Berhormat,

Pehin Orang Kaya Hamzah Pahlawan Dato

Seri Setia Awang Haji Abdullah bin Begawan

Mudim Dato Paduka Haji Bakar, PSNB.,

DPMB., PKL.,

Menteri Perhubungan,


Yang Berhormat,

Pehin Orang Kaya Seri Utama Dato Seri

Setia Awang Haji Yahya bin Begawan Mudim

Dato Paduka Haji Bakar, PSNB., SPMB.,

PJK., PIKB., PKL.,

Menteri Perindustrian dan Sumber-Sumber

Utama,


Yang Berhormat

Pehin Orang Kaya Laila Setia Dato Seri

Setia Awang Haji Abdul Rahman bin Haji

Ibrahim, PSNB., DPMB., PHBS., PIKB.,

PKL.,

Menteri Kewangan II (Kedua),

Di Jabatan Perdana Menteri,


Yang Berhormat,

Pehin Orang Kaya Pekerma Dewa Dato Seri

Setia Awang Lim Jock Seng, PSNB., SPMB.,

PHBS., PJK., PKL.,

Menteri Hal Ehwal Luar Negeri dan

Perdagangan II (Kedua),


(Tidak hadir sebelah pagi kerana ada

urusan tertentu)

Yang Berhormat,

Pehin Datu Singamanteri Kol. (B) Dato Seri

Paduka Awang Haji Mohd. Yasmin bin Haji

Umar, SPMB., PHBS.,

Menteri Tenaga (Minister of Energy),

Di Jabatan Perdana Menteri,


Yang Berhormat, Pengiran Dato Seri Setia Dr .Haji Mohammad bin Pengiran Haji Abdul Rahman, DSSUB., PIKB., PKL., Menteri Hal Ehwal Ugama, Negara Brunei Darussalam.

Yang Berhormat,

Pehin Udana Khatib Dato Paduka Seri Setia

Ustaz Haji Awang Badaruddin bin Pengarah

Dato Paduka Haji Othman, PSSUB., DPMB.,

PHBS., PBLI., PJK., PKL.,

Menteri Hal Ehwal Dalam Negeri,


Yang Berhormat

Pehin Orang Kaya Pekerma Laila Diraja

Dato Paduka Awang Haji Hazair bin Haji

Abdullah, DPMB., PSB., PJK., PIKB., PKL.,

Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan,



AHLI-AHLI YANG DILANTIK ORANG

YANG BERGELAR:

Yang Amat Mulia,

Pengiran Setia Negara Pengiran (Dr.) Haji

Mohd. Yusof bin Pengiran Haji Abdul Rahim,

DK., SPMB., DSNB., POAS., PHBS., PBLI.,

PJK., PKL.,


AHLI-AHLI YANG DILANTIK ORANG-

ORANG YANG TELAH MENCAPAI

KECEMERLANGAN:

Yang Berhormat,

Pehin Kapitan Lela Diraja Dato Paduka

Awang Goh King Chin,

DPMB., PHBS., PJK.,


Yang Berhormat,

Orang Kaya Maha Bijaya Awang Haji

Othman bin Uking,

SNB., SMB., PSB., PJK., PKL.,


Yang Berhormat,

Dato Paduka Awang Haji Idris bin Haji Abas,

DPMB., SNB., PJK.,


Yang Berhormat,

Awang Haji Sulaiman bin Haji Ahai,

PSB.,


Yang Berhormat

Dato Paduka Awang Haji Puasa bin Orang

Kaya Seri Pahlawan Tudin,

DPMB., SLJ., PJK. PKL.,


Yang Berhormat

Dato Paduka Awang Haji Yunos bin

Mohd. Noh,

DPMB., PJK., PKL.,


AHLI-AHLI YANG DILANTIK MEWAKILI

DAERAH-DAERAH:

Yang Berhormat,

Awang Haji Bakar bin Mansor,

SMB., PSB., PKL.,

Daerah Brunei dan Muara,


Yang Berhormat,

Awang Haji Mohd. Shafiee bin Ahmad,

SMB.,

Daerah Belait


Yang Berhormat,

Orang Kaya Jaya Putera Dato Paduka

Awang Haji Muhammad Taha bin Abd. Rauf,

DPMB., PSB., PJK., PIKB., PKL.,

Daerah Tutong,


Yang Berhormat

Awang Haji Sulaiman bin Haji Ahad,

SMB., PSB.,

Daerah Temburong,


HADIR BERSAMA:

Yang Dimuliakan,

Pehin Orang Kaya Pekerma Jaya Dato

Paduka Haji Judin Haji Asar, DPMB., SLJ.,

POAS., PHBS., PBLI., PJK., PKL.,

Jurutulis Majlis Mesyuarat Negara,



Yang Mulia,

Dayang Rose Aminah binti Haji Ismail,

Timbalan Jurutulis Majlis Mesyuarat Negara,


Mesyuarat mula bersidang pukul 9.00 pagi

Jurutulis: Bismillahir Rahmanir Rahim.

Assalamu’alaikum Warahmatullahi Ta’ala

Wabarakatuh. Mesyuarat Pertama dari

Musim Permesyuaratan Ketujuh bagi Majlis

Mesyuarat Negara bersidang pada hari ini

iaitu hari yang Kelapan, didahului dengan

bacaan Doa Selamat.

BACAAN DOA SELAMAT

Doa Selamat dibacakan oleh Yang

Dimuliakan Pehin Khatib Awang Haji

Mustapa bin Haji Murad. (Imam Jame’

‘Asr Hassanil Bolkiah).

Yang Di-Pertua: Bismillahir Rahmanir

Rahim. Assalamu’alaikum Warahmatullahi

Wabarakatuh dan selamat pagi.

Alhamdulillah, syukur ke hadrat Allah

Subhanahu Wata’ala, pagi ini dapatlah

Ahli-Ahli Yang Berhormat bersidang lagi

bagi hari yang kelapan Majlis Mesyuarat

Pertama dari Musim Permesyuaratan

Ketujuh Majlis Mesyuarat Negara.

Ahli-Ahli Yang Berhormat, pada hari kelmarin

Persidangan Majlis Mesyuarat Negara

di Peringkat Jawatankuasa, masih lagi

membincangkan Rang Undang-Undang

Perbekalan 2011 dan 2012. Dengan yang

demikian, untuk membolehkan Majlis

Mesyuarat Jawatankuasa bersidang

semula, maka Persidangan Majlis

Mesyuarat Negara ini saya tangguhkan.

(Majlis Mesyuarat ditangguhkan)

(Majlis bersidang sebagai Jawatankuasa)

Yang Berhormat Pengerusi: Bismillahir

Rahmanir Rahim. Ahli-Ahli Yang Berhormat,

majlis ini sekarang bersidang sebagai

mesyuarat Jawatankuasa.

Kelmarin tajuk besar, Kementerian

Pembangunan telah pun selesai dan

dijadikan sebahagian daripada Jadual.

Sekarang, kita beralih kepada Tajuk

Kementerian Kebudayaan, Belia dan Sukan.

Jurutulis: Tajuk SL01A - Kementerian

Kebudayaan, Belia dan Sukan.

Yang Berhormat Pengerusi: Ahli-Ahli Yang

Berhormat, sebelum saya mempersilakan

Yang Berhormat Menteri Kebudayaan, Belia

dan Sukan memberikan ucapan pembukaan,

saya meminta perhatian dan kerjasama

dari Ahli-Ahli Yang Berhormat di sebelah

sini tentu banyak mereka akan

mengemukakan soalan-soalan mengenai

dengan kementerian ini. Jika maksud

soalan-soalan yang akan dikemukakan itu

sudah diliputi dalam ucapan atau mukadimah

Yang Berhormat Menteri maka saya

berpendapat tidaklah perlu soalan itu ditanya

dengan panjang lebar, memadailah

dinyatakan saja soalan itu, secara ringkas

dan diakui telah diliputi dalam ucapan Yang

Berhormat Menteri yang berkenaan.

Sekian saya minta kerjasama dan

perhatian Ahli-Ahli Yang Berhormat.

Sekarang, saya mempersilakan Yang

Berhormat Menteri Kebudayaan, Belia dan


Sukan, jika ingin memberikan penjelasan

mengenai dengan Tajuk ini. Terima kasih.

Yang Berhormat Pehin Orang Kaya

Pekerma Laila Draja Dato Paduka Awang

Haji Hazair bin Haji Abdullah: Bismillahir

Rahmanir Rahim. Assalamu’alaikum

Warahmatullahi Ta’ala Wabarakatuh.

Terima kasih Yang Berhormat Pehin

Pengerusi kerana memberikan peluang

kepada saya untuk memberikan ucapan

mukadimah sebelum perbahasan mengenai

dengan peruntukan Kebudayaan, Belia

dan Sukan dimulakan.

Yang Berhormat Pehin Pengerusi dan Ahli-

Ahli Yang Behormat, sepertimana yang

telah dijelaskan pada permulaan

permesyuaratan mengenai pembentangan

peruntukan bagi tahun 2011/2012. Yang

mana peruntukan yang diberikan kepada

kementerian-kementerian itu adalah

mengikut kepada sumber pendapatan

negara dan kemampuan bagi negara,

khususnya kementerian-kementerian untuk

membelanjakan peruntukan-peruntukan

yang diberikan itu.

Dalam waktu yang sama, Yang Berhormat

Menteri Kewangan juga telah pun

memberikan assurance, dalam mana

walaupun peruntukan yang diberikan itu tidak

memenuhi akan keperluan-keperluan

ataupun peruntukan yang diperlukan tetapi

jaminan diberikan apabila diperlukan, ianya

akan memberikan tambahan-tambahan, jika

difikirkan perlu kepada kementerian-

kementerian yang memerlukannya.

Maka sehubungan dengan itu, peruntukan

perbelanjaan yang diberikan kepada

Kementerian Kebudayaan, Belia dan Sukan

adalah difikirkan munasabah dan mencukupi,

kerana kita juga beringat iaitu berhemat

dalam membelanjakan peruntukan-

peruntukan kerajaan, seperti perumpamaan

Melayu, “Bila kita mahu berpakaian itu

biarlah diukur di badan kita sendiri”.

Jadi dengan peruntukan yang diberikan

kepada Kementerian Kebudayaan, Belia dan

Sukan, maka ianya akan dapat

membolehkan untuk kementerian ini

melaksanakan kerja-kerja ataupun program-

program yang berhubung dengan

kebudayaan, kesukanan, kebajikan dan

kesejahteraan di Negara Brunei Darussalam

ini.

Dan insya-Allah melalui peruntukan yang

diberikan ini, maka Kementerian

Kebudayaan, Belia dan Sukan akan dapat

mengungkayahkan berbagai-bagai projek,

yang akan dapat meningkatkan lagi

kesejahteraan dan kebajikan rakyat

di negara ini khususnya ke arah membangun

capacity building di kalangan golongan belia

di negara ini. Yang mana Kementerian

Kebudayaan, Belia dan Sukan adalah

menjurus kepada pembangunan belia-belia

di negara ini, dengan menumpukan kepada

belia-belia yang tidak dapat melanjutkan

peringkat akademik mereka di peringkat

yang tinggi. Kerana kementerian ini

berpendapat bahawa untuk mengangkat

belia-belia di negara ini sebagai belia yang

mandiri dan belia yang akan dapat terkeluar

daripada kepompong kemiskinan, mereka

itu perlu diberikan latihan-latihan dan

diberikan kemahiran-kemahiran, yang akan

dapat memberikan jaminan mereka untuk


mendapat kehidupan yang selesa dan

terjamin.

Dan begitu juga mengenai dengan peranan

kementerian ini, ke arah untuk

mempertahankan dan mempreserve warisan

dan kebudayaan bangsa. Maka dengan

peruntukan yang ada ini Kementerian

Kebudayaan, Belia dan Sukan akan dapat

dan mampu untuk mengungkayahkan

program-program yang akan dapat

membangun, yang akan dapat memelihara

dan yang akan dapat memperluaskan dan

menyebarkan warisan dan kebudayaan

bangsa kepada generasi muda di negara ini.

Sekian terima kasih Yang Berhormat.

Yang Berhormat Pengerusi: Terima kasih

Yang Berhormat. Maka Tajuk Pertama

SL01A – Jabatan Kementerian Kebudayaan,

Belia dan Sukan saya bukakan untuk

perbahasaan. Yang Berhormat Dato Haji

Idris.

Yang Berhormat Dato Paduka Awang

Haji Idris bin Haji Abas: Terima kasih Yang

Berhormat Pengerusi. Bismillahir Rahmanir

Rahmanir,Assalamu’alaikum Warahmatullahi

Wabarakatuh. Yang Berhormat Pengerusi

Majlis, Ahli-Ahli Yang Berhormat.


telah mengatur berbagai-bagai skim

dan program bagi membina masyarakat belia

seperti Belia Cinta Tanah Air, Belia Bertuah,

Belia Aktif, Program Kemas, Program

Khidmat Bakti Negara dan lain-lain. Setakat

ini apakah pencapaian belia-belia dalam

mengikuti program-program seperti itu

sebagaimana persediaan diri mereka untuk

menjadi sebagaimana sering kita dengar

ungkapan kata seperti “Pemuda Harapan

Bangsa dan Pemudi Tiang Negara”.

Seterusnya salah satu pergerakan belia yang

saya kira aktif di mana saya sendiri terlibat

dalam kepimpinannya iaitu Persatuan

Pengakap. Persatuan ini mempunyai lebih

2,000 orang ahli yang terdiri daripada

berbagai peringkat umur yang terdiri dari

Persatuan TUNAS, Pengakap Muda,

Pengakap Remaja, Pengakap Kelana bagi

lelaki dan perempuan.

Kebanyakannya yang melibatkan diri ialah

anak-anak sekolah dan generasi baru yang

bakal jadi pemimpin kita di masa depan.

Sebagaimana yang pernah saya syorkan

di tahun lalu, dan mencadangkan kalau

boleh Kementerian Kebudayaan, Belia dan

Sukan kiranya akan dapat menyediakan

peruntukan untuk satu tapak untuk

memudahan latihan aktiviti-aktiviti rekreasi

dan perkhemahan sebagaimana juga yang

telah pernah kita bincangkan bersama

tempat tapak itu telah dikenal pasti iaitu

di Ikas Bandong di Daerah Tutong.

Kita memerlukan tapak seperti ini untuk

menyediakan tempat perkhemahan ataupun

jambori untuk kira-kira 5,000 orang bagi

acara-acara jambori antarabangsa yang

dilengkapi dengan kemudahan-kemudahan

yang bersesuaian. Tapak ini juga boleh

digunakan dibukakan untuk kegunaan

bersama oleh setiap-tiap persatuan belia

yang aktif bagi apa-apa jua program

pembinaan belia. Dari itu diharap dan

dipohonkan akan mendapat bantuan dari


dan pihak-pihak berkenaan untuk

mendapatkan tapak tersebut. Terima kasih.



Yang Berhormat Yang Berhormat Haji

Shafiee.

Yang Berhormat Awang Haji Mohd.

Shafiee bin Ahmad: Terima kasih Yang

Berhormat Pengerusi. Assalamu’alaikum

Warahmatullahi Wabarakatuh. Saya ada 2

persoalan untuk dikemukakan:-

1. Apa yang dimaklumi bahawa

bantuan-bantuan membina rumah

pada orang-orang yang daif

di Negara Brunei Darussalam yang

tidak mampu membina rumah sendiri

adalah ehsan Kerajaan Kebawah

Duli Yang Maha Mulia Paduka Seri

Baginda Sultan dan Yang Di-Pertuan

Negara Brunei Darussalam dan

diselenggarakan oleh beberapa

agensi kerajaan, seperti Jabatan

Perdana Menteri, Majlis Ugama

Islam, JAPEM, Yayasan dan juga

keempat-empat dari Jabatan Daerah

di Negara Brunei Darussalam.

Pada pandangan saya, format

bantuan membina rumah orang-

orang daif ketika ini perlu dikaji

semula mengikut merit dan

permasalahannya. Seperti kita

mungkin tidak perlu membina rumah

seseorang pemohon daif jika

pemohonan itu sudah berusia lanjut

dan hidup sebatang kara atau

mempunyai keluarga saudara tetapi

tidak ada pemedulian daripada

mereka.

Pemohon sebegini saya rasa kita

hanya perlu menempatkannya

suatu ketempatan, misalnya satu

barek khas kerajaan disediakan oleh

pihak yang berkenaan sahaja.

Membina sebuah rumah menelan

belanja yang besar dan kita harus

maklum bahawa apabila si penerima

sudah tiada lagi kembali ke alam

baqa maksud saya, rumah tersebut

akan menjadi isu rebutan kalangan

keluarga kecualilah jika orang daif itu

mempunyai keluarga dan

tanggungan. Itu pandangan dan

cadangan saya; dan

2. Pada tahun lepas, awal tahun lepas

Jabatan Belia dan Sukan ada

mengadakan satu kaji selidik

tentang kemiskinan. Adakah sudah

diketahui keputusan kaji selidik

mengenai dengan kemiskinan atau

poverty line di Negara Brunei

Darussalam yang mana dibantu oleh

konsultan tempatan setahun yang

lalu, jika sudah apa poverty line yang

sudah dikenal pasti. Sekian Yang

Berhormat Pehin Pengerusi.

Yang Berhormat Pengerusi: Terima kasih,

ada lagi Ahli-Ahli Yang Berhormat lain. Yang

Berhormat Dato Haji Puasa. Silakan.

Yang Berhormat Dato Paduka Awang Haji

Puasa bin Orang Kaya Seri Pahlawan

Tudin: Terima kasih Yang Berhormat Pehin

Pengerusi. Kaola ingin menimbulkan satu

perkara saja yang berkaitan dengan belia-

belia di negara ini. Kaola difahamkan


mempunyai perancangan untuk menjalankan

kajian pemahaman belia-belia mengenai

kebudayaan dan kesenian dan kajian


masalah sosial di kalangan belia. Kaola

ingin tahu adakah kajian-kajian ini sudah

dijalankan dan apakah hasil kajian tersebut.

Kaola mengambil maklum bahawa jabatan-

jabatan di bawah Kementerian Kebudayaan,

Belia dan Sukan telah menjalankan projek

“Belia Cinta Tanah Air” dan berbagai projek

belia untuk mengarah kepada belia yang

bertanggungjawab dan tidak bermasalah.

Projek-projek ini nampaknya berjaya menarik

ramai belia untuk menyertainya. Ini

menunjukkan projek ini telah berjaya dan

mendapatkan sambutan yang baik. Kaola

mengucapkan tahniah di atas kejayaan

kementerian yang berkenaan dalam

mengendalikan projek-projek ini dan

berharap ianya akan terus berjaya.

Sehubungan dengan ini, kaola

mengesyorkan kalau sekiranya belia-belia

yang ikut serta itu dimasukkan

sebahagiannya belia-belia yang bermasalah

supaya mereka itu akan turut berubah

dengan pengaruh daripada belia tidak

bermasalah untuk menjadi belia-belia yang

bertanggungjawab setelah mengikuti projek-

projek ini. Sekian Yang Berhormat Pehin

Pengerusi.


Yang Berhormat. Sekarang saya persilakan

Yang Berhormat Menteri Kebudayaan, Belia

dan Sukan untuk memberikan ulasan.

Terima kasih.


Pekerma Laila Diraja Dato Paduka Awang

Haji Hazair bin Haji Abdullah: Terima

kasih Yang Berhormat Pengerusi. Dalam

memberikan jawapan kaola akan menjawab

soalan-soalan yang difikirkan mudah dulu

Yang Berhormat Pehin. Sebelum kaola

menjawab kepada persoalan-persoalan yang

agak kompleks atau perlu memberikan

jawapan-jawapan yang terbutir. Jadi kaola

akan memulakan dengan memberikan

jawapan kepada soalan yang diajukan oleh

Yang Berhormat Dato Haji Puasa mengenai

dengan kajian-kajian iaitu kajian pemahaman

belia-belia mengenai kebudayaan, kesenian

dan kajian masalah sosial di kalangan belia-

belia.

Yang sebenarnya kajian-kajian tersebut telah

pun bermula pada tahun lepas iaitu bagi

kajian pemahaman belia-belia mengenai

kebudayaan dan kesenian pada bulan Ogos

2010 dan kajian masalah sosial di kalangan

belia-belia pada bulan Oktober 2010 dan

kajian-kajian tersebut telah pun diserahkan

ataupun diberikan kepada pihak Universiti

Brunei Darussalam dan kajian-kajian

tersebut masih lagi dalam perlaksanaan dan

yang mana bagi kajian pemahaman belia-

belia mengenai kebudayaan dan kesenian

akan berakhir pada bulan Januari tahun

hadapan iaitu Januari 2012 dan manakala

mengenai dengan kajian masalah sosial di

kalangan belia-belia akan berakhir pada

bulan Oktober 2011. Maka hingga setakat

ini belumlah lagi dapat saya untuk

memberikan butiran ataupun dapatan-

dapatan daripada yang berkenaan

sehinggalah ianya selesai dilaksanakan

nanti. Insya-Allah.

Mengenai dengan saranan Yang Berhormat

tadi supaya belia-belia yang bermasalah

dapat diserapkan ke dalam program-program

belia, seperti Belia Cinta Tanah Air, dan

seumpamanya itu, itu adalah satu cadangan


yang dialu-alukan dan diberikan sambutan

dan insya-Allah perkara ini akan

diungkayahkan ianya akan dibincangkan

dengan agensi-agensi yang berkenaan

termasuk belia-belia yang dikenal pasti yang

mempunyai permasalahan. Insya-Allah

terima kasih.

Mengenai dengan soalan ataupun

pandangan yang diberikan oleh Yang

Berhormat Awang Haji Mohd. Shafiee bin

Ahmad, iaitu mengenai dengan bantuan

membina rumah-rumah orang daif yang

khususnya bagi orang-orang tua yang tidak

mempunyai keluarga, supaya ianya dapat

di tempatkan di satu tempat selain daripada

untuk membuatkan rumah khas kepada

orang-orang berkenaan.

Yang sebenarnya Kementerian Kebudayaan,

Belia dan Sukan memang ada perancangan

ataupun perlaksanaan, dalam mana orang-

orang tua daif yang tidak dapat ditempatkan

dengan ahli keluarganya ataupun akan

menghadapi permasalahan jika ianya

diberikan perumahannya sendiri untuk

tinggal tanpa ada orang yang menemaninya,

maka orang seperti ini akan di tempatkan

di tempat-tempat yang difikirkan sesuai untuk

orang-orang berkenaan itu.

Tapi walaupun penempatan orang seperti ini

tidaklah dilaksanakan secara meluas, kerana


masih memikirkan ataupun berpegang

kepada prinsip filial piety dalam mana ahli-

ahli keluarga itu hendaklah

bertanggungjawab kepada ahli keluarga

masing-masing terutama sekali mereka yang

tergolong sebagai golongan tua dan daif, dan

belumlah lagi sampai masanya bagi untuk

membuat satu tempat atau bangunan yang

khusus bagi menempatkan orang-orang tua

dan orang-orang daif ini, kecuali ianya

difikirkan terdesak dan tidak terdapat ahli-ahli

keluarga yang menjaga dan menyara orang-

orang daif berkenaan.

Dan mengenai dengan isu kaji selidik

kemiskinan seperti yang ditimbulkan ataupun

dibangkitkan oleh Yang Berhormat tadi,

alhamdulillah, kajian atau kaji selidik

mengenai dengan kemiskinan di Negara

Brunei Darussalam yang telah pun

di ungkayahkan oleh sebuah syarikat

ataupun konsultan di negara ini telah pun

selesai pada bulan Januari 2011. Dan

dapatan-dapatan atau hasil daripada kajian

tersebut telah pun ditaklimatkan kepada

Majlis Kebangsaan Isu Sosial di Negara

Brunei Darussalam.

Dan daripada kajian-kajian tersebut apa

yang telah pun diperolehi ataupun dihasilkan

ialah ianya telah pun memberikan akan

definasi kemiskinan, iaitu definasi yang

mengambil kira yang digunakan oleh Majlis

Ugama Islam mengikut statistik syariah iaitu

mengenai dengan fakir dan miskin. Dan kaji

selidik tersebut juga telah pun menubuhkan

satu pengkalan data (database) bagi warga

miskin di negara ini. Dengan adanya

pengkalan data berkenaan maka maklumat-

maklumat berhubung dengan orang-orang

miskin di negara ini akan mudah diperolehi

dan dikemaskini dari masa ke semasa. Dan

daripada pengkalan data yang telah pun

diserahkan kepada kementerian ada

terdapat 5,472 keluarga miskin ataupun

mereka yang ditakrifkan sebagai fakir dan

miskin di Negara Brunei Darussalam ini.


Dan kaji selidik tersebut juga telah pun

menyediakan plan tindakan mengenai

masalah-masalah kemiskinan di Negara

Brunei Darussalam, yang mana antara lain,

kaji selidik tersebut telah pun mengenal pasti

mengenai dengan punca-punca kemiskinan

di Negara Brunei Darussalam, yang mana

ada terdapat 7 punca dan punca-punca ini

saling berkait di antara satu dengan yang

lain. Ertinya seorang yang miskin itu bukan

hanya berpunca daripada satu sebab tetapi

mempunyai sebab-sebab yang lain yang

menjadikan ianya miskin. Sebagai contoh

ialah iaitu miskin pekerjaan, miskin

pendapatan, miskin keusahawanan, miskin

pendidikan, miskin kesihatan, miskin harta

dan miskin prasarana.

Dan punca-punca berkenaan secara

persendirian atau secara kombinasi boleh

menjerumuskan seseorang itu kepada

kemiskinan. Dan hasil daripada dapatan-

dapatan kaji selidik berkenaan tiga isu

utama yang telah dapat dirumuskan untuk

diberikan perhatian yang serius dalam

menangani masalah kemiskinan di negara ini

ataupun untuk mengangkat seseorang itu

daripada kepompong kemiskinan:-

1. Pemberian dalam bentuk kewangan

mengikut kadar yang sama rata tanpa

menilai daya upaya seseorang itu untuk

keluar dari kemiskinan, tidak dapat

bertahan (not sustainable) bagi jangka

masa panjang. Statistik penerima

bantuan kebajikan dari JAPEM dan juga

menerima agihan zakat dari Majlis

Ugama Islam atau MUIB adalah

semakin meningkat dari tahun ke

setahun. Ini jelas menunjukkan bahawa

bantuan sedemikian tidak dapat

mengeluarkan seseorang itu daripada

kemiskinan;

2. Tindakan intervensi yang paling

berkesan ialah tindakan yang dibentuk

khusus bagi individu berkenaan dengan

berpandukan, penilaian, daya upayanya

untuk keluar dari kemiskinan. Dari

pengkalan data yang telah ditubuhkan

butiran yang meluas dan terperinci

mengenai peribadi warga miskin

termasuk maklumat kritikal seperti

struktur keluarga, kesihatan, pendidikan

dan ekonomi mereka sudah terkumpul

dan ini akan membolehkan pihak

berkenaan melaksanakan strategi

membasmikan kemiskinan dengan serta

merta; dan

3. Untuk melaksanakan plan tindakan

yang komprehensif bagi pembasmian

kemiskinan, sebuah agensi telah pun

disarankan daripada kaji selidik

berkenaan untuk ditubuhkan bagi

menangani isu-isu kemiskinan


Yang Berhormat Pehin Pengerusi, pada

masa ini dapatan-dapatan dari kaji selidik

berkenaan sedang diteliti lebih lanjut oleh

Majlis Kebangsaan Isu Sosial.

Manakala mengenai dengan perkara yang

dibangkitkan oleh Yang Berhormat Dato

Paduka Awang Haji Idris tadi, iaitu pertama,

ialah mengenai dengan tapak perkhemahan

scout. Perkara ini kalau saya tidak silap telah

pun pernah ditimbulkan dalam persidangan

dewan di tahun yang lepas, dan perkara itu

telah pun diambil perhatian oleh pihak

kementerian, dalam mana kementerian


dalam menyambut pada cadangan itu telah

pun mengenal pasti kawasan yang difikirkan

sesuai untuk dijadikan sebagai satu tapak

perkhemahan scout bagi membolehkan

pergerakan-pergerakan pengakap di negara

ini dapat mengadakan kegiatan-kegiatan

mereka seperti jambori dan seumpamanya.

Walau bagaimanapun pihak kementerian

telah mengkaji semula mengenai dengan

practicalitynya ataupun rasional untuk

mendapatkan satu tapak yang di bawah

kawalan kementerian bagi kemudahan scout.

Pihak kementerian memikirkan adalah lebih

bersesuaian sekiranya tapak yang dikenal

pasti oleh kementerian iaitu satu kawasan

di Ikas berdekatan dengan Lebuh raya

Bandar Seri Begawan dan Tutong, untuk

diserahkan ataupun dikendalikan oleh satu

agensi yang benar-benar bertanggungjawab

mengenai pengendalian taman dan rekreasi

di Negara Brunei Darussalam ini, kerana

untuk mengendalikan ataupun

mengusahakan tapak yang begitu besar

memerlukan peruntukan-peruntukan dan

tenaga-tenaga yang diperlukan bagi

memelihara dan menyelenggaraannya.

Jadi dalam hal ini pihak kementerian telah

pun membuat keputusan untuk

merundingkan dengan agensi-agensi yang

berkenaan dalam kerajaan khususnya

Jabatan Alam Sekitar, Taman dan Rekreasi,

di Kementerian Pembangunan untuk

bagaimana cara yang lebih praktikal dan

lebih rasional ke arah mengendalikan

kawasan ataupun park yang dimaksudkan itu

nanti. Insya-Allah apabila satu keputusan

telah pun dibuat, ianya akan disampaikan

kepada pihak Pengakap ataupun Persatuan

Pengakap Negara Brunei Darussalam. Dan

sehubungan itu juga kementerian adalah

sangat-sangat mengalu-alukan bagi pihak

Persatuan Pengakap Negara Brunei

Darussalam untuk memberikan input kepada

kementerian mengenai dengan perkara-

perkara ataupun kemudahan-kemudahan

yang diperlukan untuk diadakan ataupun

disediakan di taman ataupun park berkenaan

itu nanti.

Mengenai dengan pertanyaan apakah

pencapaian dan hasil yang telah pun

dibuahkan oleh Kementerian Kebudayaan,

Belia dan Sukan ke arah pembangunan

belia-belia Negara Brunei Darussalam

melalui projek-projek seperti yang ada

di negara kitani seperti Program Belia Cinta

Tanah Air.

Alhamdulillah, perkara tersebut telah pun

secara langsung ataupun tidak langsung

telah pun diberikan penjelasan oleh Yang

Berhormat Dato Paduka Haji Puasa yang

mana Yang Berhormat Dato Paduka Puasa

telah pun memberi pujian ataupun satu

commendation kepada Kementerian

Kebudayaan, Belia dan Sukan mengenai

dengan program-program yang

diselanggarakan oleh Kementerian

Kebudayaan, Belia dan Sukan kearah

membangun dan mengasuh tenaga-tenaga

belia yang merupakan sebagai aset yang

berharga di Negara Brunei Darussalam ini

untuk menjadi warga yang benar-benar akan

dapat menyumbang secara positif kepada

pembangunan dan kemajuan negara.

Dan mereka itu juga nanti, adalah juga

merupakan sebagai pemimpin negara

di masa akan datang. Dan untuk mengasuh

tenaga yang begitu berharga kepada negara


ini Kementerian Kebudayaan, Belia dan

Sukan akan berterusan melaksanakan

program-program pembangunan belia di

negara ini. Malahan ke arah untuk

menggerakkan program-program yang lebih

berkesan, Kementerian Kebudayaan, Belia

dan Sukan juga telah pun berusaha untuk

mengambil kira ataupun melibatkan kaum

belia di negara ini untuk memberikan inputs

ataupun pemikiran-pemikiran mengenai

dengan program-program yang mereka

perlukan ataupun yang mereka harapkan

untuk dapat diungkayahkan oleh pihak


bagi memenuhi aspirasi dan keperluan

mereka.

Sebab kementerian ini berpendapat ke arah

mengasuh dan membimbing para belia kita,

kita perlu memahami aspirasi dan keperluan

mereka, jangan sampai program-program

yang kita aturkan dan rancangkan itu adalah

sesuatu yang tidak mendapat sambutan

daripada mereka. Ini dapatlah kitani

istilahkannya kitani orang Brunei, kitani

orang tua-tua sukakan belutak tapi kan

diberikan kepada orang muda, orang muda

kurang berminat sebab mereka berminat

kepada beef burger ataupun frankfurter. Jadi

dengan sendirinya usaha-usaha kita itu tidak

akan terbaloi dan tidak akan dapat

membuahkan hasil seperti yang dihasratkan.

Terima kasih Yang Berhormat Pehin

Pengerusi.

Yang Berhormat Pengerusi: Terima kasih.

Ada lagi Ahli-Ahli Berhormat yang lain? Yang

Berhormat Awang Haji Bakar bin Mansor.

Yang Berhormat Awang Haji Bakar

bin Mansor: Terima kasih Yang

Berhormat Pehin Pengerusi. Abis kaola

menyokong apa yang disentuh oleh rakan

sejawat tadi iaitu mengenai dengan masalah

membantu orang-orang daif dan orang

kurang upaya. Sebagaimana yang

diselanggarakan oleh 4 agensi kerajaan iaitu

seperti yang disebutkan tadi Jabatan

Daerah, Yayasan Sultan Haji Hassanal

Bolkiah, Majlis Ugama Islam dan syarikat-

syarikat swasta.

Masalah ini ditimbulkan untuk memohon

kebenaran khas untuk mendapatkan tanah

TOL tidak juga berjaya kerana sesuatu

sebab yang tidak membolehkan. Jadi, dalam

perkara ini adalah satu isu yang berterusan

yang akan difikirkan oleh Jabatan Daerah

khususnya dan golongan-golongan yang lain

telah pun memberikan kerjasama untuk

membina, membuat dan membaiki kediaman

orang-orang ini. Tetapi ianya tidak

membolehkan dengan sebab-sebab dan

syarat-syarat yang ianya tidak mempunyai

tanah dan beberapa perkara yang tidak

mengizinkan untuk membuat dan membaiki

rumah tersebut.

Jadi apakah langkah-langkah yang harus

diambil atau perkara yang harus disalurkan

kepada golongan ini dalam jangka masa

yang panjang kerana ianya akan menjadi isu

yang sukar untuk dilaksanakan. Terima

kasih.


Yang Berhormat Orang Kaya Maha Bijaya

Awang Haji Othman bin Uking.

Yang Berhormat Orang Kaya Maha Bijaya

Awang Haji Othman bin Uking: Terima

kasih Yang Berhormat Pehin Pengerusi.


Kaola hanya ingin menyampaikan sedikit

secara ringkas iaitu keperluan Kompleks

Sukan di Tutong. Assalammualaikum

Warahmatullahi Wabarakatuh. Kompleks

Sukan Daerah Tutong telah pun siap dibina

dan sebahagiannya telah boleh diguna

pakai. Terima kasih kepada pihak yang

berkenaan khasnya Kementerian

Kebudayaan, Belia dan Sukan.

Memandang sambutan orang ramai iaitu

belia-belia begitu rancak dan menggalakkan

jadi keperluan lain adalah diperlukan seperti

lampu untuk padang bola iaitu untuk

kemudahan bermain di waktu malam, kerusi-

kerusi penonton (grandstand) berserta

atapnya, asrama (hostel) dan lain-lain

kemudahan yang bersangkutan.

Pada majlis ini sangatlah mustahak dan

sangat-sangat diperlukan supaya ia sejajar

dengan perkembangan Daerah Tutong

membangun dan berkembang mengikut

peredaran masa kini. Selain itu, dengan

adanya kemudahan yang lengkap, tempat ini

iaitu Kompleks Sukan Tutong boleh juga

diguna pakai apabila ada temasya sukan dari

peringkat kebangsaan dan serantau. Sekian

Yang Berhormat Pehin Pengerusi.


Yang Berhormat Awang Haji Sulaiman bin

Haji Ahad dari Temburong.

Yang Berhormat Awang Haji Sulaiman

bin Haji Ahad: Terima kasih Yang

Berhormat Pehin Pengerusi dan Ahli-Ahli

Yang Berhormat. Assalamu’alaikum

Warahmatullahi Wabarakatuh dan salam

sejahtera. Kaola menyokong beberapa

perkara yang disuarakan oleh Ahi-Ahli Yang

Berhormat mengenai dengan bantuan

perumahan bagi orang miskin dan daif.

Dalam mengongsikan pengalaman kaola

dalam perkara ini, ketua-ketua kampung

telah melaporkan kepada pihak-pihak yang

berwajib akan rumah kediaman orang-orang

daif dan susah di kampung masing-masing

dengan borang yang lengkap diisi bersama

dengan dokumen yang diperlukan.

Sehubungan dengan itu, alhamdulillah Yang

Berhormat Pehin Pengerusi, pemeriksaan

lawatan dari pegawai-pegawai pihak yang

terlibat telah dibuat dan berjanji bantuan

akan dibuat kurang dari satu tahun. Kaola

mengambil contoh kalau di Temburong ialah

bulan Mac 2009 dan sehingga kini belum

juga dapat dilaksanakan. Adakah kita tidak

boleh melaksanakannya seperti yang

dijanjikan di dalam TPOR? Terima kasih



Ada lagi ahli-ahli yang lain? Yang Berhormat


Awang Haji Muhammad Taha bin Abd. Rauf

dari Daerah Tutong.

Yang Berhormat Orang Kaya Jaya Putera

Dato Paduka Awang Haji Muhammad

Taha bin Abd. Rauf: Terima kasih Yang


Assalamu’alaikum Warahmatullahi

Wabarakatuh. Bismillahir Rahmanir Rahim.

Kaola sesungguhnya menyokong apa

yang dimukadimah oleh Yang Berhormat

Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan.

Di sini kaola ada dua perkara yang akan

dikemukakan:-


1. Ialah supaya dibina satu Pusat

Pembangunan Belia di Daerah Tutong.

Yang mana perkara ini kalau kita

melihat di daerah-daerah lain sudah ada

terutama sekali di Daerah Brunei dan

Muara. Jadi kaola berfikir bahawa

Daerah Tutong memang sudah banyak

projek, namun demikian, Daerah

Tutong juga memohon supaya dibina

satu bahagian pembinaan Kompleks

Pembangunan Belia; dan

2. Kalau kita melihat bahawa hal

kebudayaan ini sesungguhnya skopnya

cukup luas. Jadi kaola bertanya sejauh

ini, apakah Kementerian Kebudayaan,

Belia dan Sukan mempunyai rancangan

supaya mengembangluaskan hal

kebudayaan ini. Sepertimana

peribahasa Melayu, “mengenal pokok

daripada daunnya, mengenal bangsa

daripada budayanya”. Terima kasih



Yang Berhormat Pehin Menteri, silakan.


Pekerma Laila Draja Dato Paduka Awang

Haji Hazair bin Haji Abdullah: Terima kasih


Nampaknya bertubi-tubi soalan yang

diterima, insya-Allah akan cuba dijawab

setiap soalan yang dikemukakan. Berbalik

kepada isu rumah orang-orang daif untuk

penjelasan lebih lanjut, walaupun pada masa

ini Kerajaan Kebawah Duli Yang Maha Mulia

Paduka Seri Baginda Sultan dan Yang

Di-Pertuan Negara Brunei Darussalam tidak

mempunyai projek ataupun skim yang khas

atau khusus mengenai penempatan orang-

orang daif seperti yang dibincangkan dalam

dewan ini sebentar tadi. Kementerian

Kebudayaan, Belia dan Sukan memang

dari masa ke semasa mempunyai tempat

ataupun perumahan bagi menempatkan

mereka yang memerlukan penempatan

rumah termasuk daripada golongan daif

seperti yang dibincangkan pada masa ini.

Dan dewasa ini, Kementerian Kebudayaan,

Belia dan Sukan di bawah Jabatan

Pembangunan Masyarakat, mempunyai

beberapa blok flat di Kampung Belimbing

dekat Subok sana, yang mana ia digunakan

bagi penempatan-penempatan sementara

bagi mereka yang ataupun orang-orang yang

memerlukan penempatan perumahan sama

ada mereka itu adalah mangsa kebakaran

ataupun mangsa bencana alam dan juga

bagi penempatan-penempatan disebabkan

mereka memerlukan tempat rumah. Maka ini

adalah juga dibukakan ataupun diberikan

kepada golongan-golongan seperti yang

dibincangkan itu.

Mengenai dengan perkara yang

dibincangkan iaitu sejak beberapa tahun ada

pernah ditimbulkan ataupun dibincangkan

mengenai dengan untuk mengadakan satu

projek bagi rumah untuk orang-orang daif

ini. Sebenarnya perkara tersebut adalah

diambil perhatian yang serius oleh pihak

kerajaan dan memang ada satu

jawatankuasa yang telah pun ditubuhkan

mengenai perkara tersebut. Insya-Allah


akan menimbulkan atau membangkitkan

semula perkara-perkara yang ditimbulkan itu

bagi langkah-langkah ataupun penyelesaian-

penyelesaian yang awal dapat dilaksanakan,

insya-Allah.


Mengenai dengan persoalan ataupun

cadangan bagi mengadakan satu Pusat

Perkembangan Belia di Daerah Tutong

seperti yang disuarakan oleh Yang

Berhormat Orang Kaya Jaya Putera sebentar

tadi, yang sebenarnya Kementerian

Kebudayaan, Belia dan Sukan mempunyai

perancangan untuk membangun sebuah lagi

Pusat Pembangunan Belia di luar daripada

Daerah Brunei dan Muara iaitu ianya telah

pun dikenal pasti di Daerah Tutong. Malahan

tapak untuk Pusat Pembangunan Belia

tersebut telah pun dikenal pasti

kalau tidak silap ialah di kawasan yang

digelar Bukit Pasir, iaitu berdekatan dengan

Telisai dan bagi tujuan tersebut, pihak

kementerian telah pun mengambil langkah-

langkah, pertama ialah untuk mendapatkan

tapak dengan pihak Perancang Bandar dan

Desa dan juga bagi untuk mendapatkan

peruntukan bagi pelaksanaan Pusat

Pembangunan Belia tersebut.

Dan pihak Kementerian Kebudayaan, Belia

dan Sukan adalah memberikan satu

perhatian yang berat mengenai dengan

perkembangan ataupun pembangunan belia-

belia di negara ini, iaitu melalui pemberian

kemahiran-kemahiran melalui latihan-latihan

dan kursus-kursus seperti yang diberikan

oleh Pusat Pembangunan Belia yang ada

pada masa ini. Dan ianya adalah bertujuan

bagi membantu seperti yang saya katakan

tadi, kepada belia-belia yang tidak dapat

meneruskan pelajaran mereka di peringkat

akademik yang tinggi. Kerana mereka ini

perlu juga diberikan kemahiran-kemahiran

untuk membolehkan mereka untuk

mendapatkan pekerjaan sama ada bekerja

dengan pihak-pihak swasta ataupun untuk

membuat perniagaan mereka sendiri.

Dan kita mempunyai bukti yang kukuh

kerana dengan cara memberikan kemahiran-

kemahiran kepada golongan belia-belia

berkenaan, mereka berjaya untuk keluar

daripada masalah pengangguran dan juga

daripada masalah kemiskinan sepertimana

yang saya nyatakan seperti pengalaman

di Pusat Pembangunan Belia yang ada

di Daerah Brunei dan Muara sejak ianya

ditubuhkan tahun 1996 hingga sekarang,

ianya telah pun menghasilkan 1,700 lebih

kaum belia yang diberikan latihan dengan

berbagai-bagai latihan dan kemahiran.

Dan daripada jumlah tersebut, 71% daripada

mereka telah pun dapat bekerja dengan

pihak swasta ataupun bekerja dengan

mengadakan perniagaan sendiri dan lebih

kurang dari 2% daripada mereka dapat

melanjutkan pelajaran mereka. Maka dari

sana adalah terbukti bahawa belia-belia ini

jika mereka diberikan kemahiran dan

kepandaian, akan dapat menjamin masa

depan mereka dan akan dapat membantu

mereka keluar daripada masalah

pengangguran dan juga daripada belenggu

kemiskinan. Sebab kita berpegang kepada

pepatah melayu,”jika seseorang itu diberikan

makanan, ianya akan dapat makan sehari ini

sahaja, tetapi kalau seseorang itu diberikan

pancing, ia akan dapat memancing ikan dan

akan dapat memakannya pada setiap masa

diperlukannya”.

Dan insya-Allah, Pusat Pembangunan Belia

yang dicadangkan di Daerah Tutong itu akan

disegerakan pelaksanaannya dan kursus-

kursus yang akan diberikan di Pusat

berkenaan bukan sahaja mengenai dengan

kursus-kursus yang sedang berjalan pada

masa ini, tapi juga mengambilkira mengenai


dengan keperluan kepada industri-industri

minyak dan gas termasuk methanol yang

ada di Daerah Tutong dan di Daerah Belait.

Terima kasih.


Yang Berhormat. Di sini saya ingin sedikit

memberikan pandangan sebagai thinking

aloud mengenai dengan khemah pengakap

itu. Jadi saya berpendapat apa kiranya

setelah tapaknya dikenal pasti dan difikirkan

dinilai sebagai sesuai, apa kiranya kalau

Ahli-Ahli Persatuan Pengakap dilibatkan dari

awal-awal lagi untuk sebagai misalan

membersihkan atau mendirikan struktur-

struktur dari bahan-bahan tempatan yang

diramu dari hutan-hutan di sekelilingnya.

Kerana kita sering kali melihat dalam

program-program televisyen bila diadakan

perkhemahan atau jambori secara rasmi,

ahli-ahli pengakap sungguh giat membina

bermacam-macam structures yang

menggunakan bahan-bahan tempatan.

Jadi kalaulah sesuai difikirkan, diadakan satu

on-going work program bagi Persatuan

Pengakap untuk mengusahakan tempat itu

sambil juga mendapat pertolongan dari

seperti yang dicadangkan oleh Yang

Berhormat Menteri tadi, agensi-agensi

yang berkemampuan dan mempunyai

pegawai dan kakitangan untuk

menyelenggarakannya. Jadi ini merupakan

satu usaha yang akan meninggikan lagi mutu

ketrampilan atau skills ahli-ahli pengakap

secara berterusan bukan sekali-sekala

sahaja bila ada formal camp atau jambori

barutah ternampak Ahli-Ahli Pengakap giat

bekerja di khemah-khemah itu. Sekian, ini

sebagai pendapat saya sahaja. Silakan Yang

Berhormat Dato Haji Idris.

Yang Berhormat Dato Paduka Awang Haji

Idris bin Haji Abas: Terima kasih Yang

Berhormat Pehin Pengerusi. Terima kasih di

atas komen yang diberikan if I can comment

to response to that one, sebenarnya bagi

pihak Persatuan Pengakap sangat-sangatlah

mengalu-alukan kalau dapat Pasukan

Pengakap mengambil bahagian dalam

proses pembinaannya. Memang dari dulu-

dulu pun sudah abis kaola mencadangkan

sedemikian supaya pihak Persatuan Ahli-

Ahli Pengakap diberikan opportunity untuk

sama-sama membina dan merancang untuk

persediaan-persediaan tersebut. Malah abis

kaola juga bersedia untuk menyediakan

pekerja-pekerja untuk what do you call, untuk

jadi caretaker sebenarnya tempat demikian.

Terima kasih.


Yang Berhormat Pehin Goh.

Yang Berhormat Pehin Kapitan Lela Diraja

Dato Paduka Awang Goh King Chin: Yang

Berhormat Pehin Pengerusi dan Ahli-Ahli

Yang Berhormat. Kaola cuma ada satu

soalan sahaja. Jika terdapat bencana alam

yang berlaku di luar negara, Kerajaan

Kebawah Duli Yang Maha Mulia akan

mengambil berat dengan menubuhkan satu

badan untuk membantu bangsa berkenaan.

Orang ramai dengan ikhlas menghulurkan

derma melalui badan ini. Untuk itu kaola

fikir orang-orang ramai perlulah tahu

bagaimana derma yang dikutip itu

disalurkan? Adakah dalam bentuk barang-

barang keperluan makanan atau ubat-ubatan

dan lain-lain. Jikalau boleh Menteri yang

berkenaan perlulah melaporkan kepada

orang-orang yang menderma. Tujuannya


untuk mengelakkan wang derma tersebut

disalahgunakan. Terima kasih.


mungkin Yang Berhormat Menteri

Kebudayaan, Belia dan Sukan ingin mahu

memberikan pandangan.




Yang Berhormat Pehin Pengerusi. Pertama,

kaola akan merespons mengenai dengan

bantuan bencana alam yang diberikan

kepada mangsa-mangsa di luar negara. Apa

yang diamalkan pada ketika ini ialah

bantuan-bantuan yang diberikan kepada

mangsa-mangsa bencana alam di luar

negara adalah dalam bentuk kewangan

ataupun dalam bentuk cash kerana kita

memikirkan adalah lebih baik bagi bantuan-

bantuan itu disalurkan dalam bentuk

kewangan melalui kedutaan-kedutaan kita di

luar negara untuk disampaikan kepada

badan-badan yang bertanggungjawab pada

menyelenggarakan ataupun menangani

masalah bencana alam di negara yang

terjejas.

Sebab melalui dengan kewangan itu,

maka kita mengkhususkan ataupun

mematlamatkan bantuan-bantuan itu untuk

digunakan bagi kerja-kerja pembangunan

semula kawasan-kawasan yang terjejas

di negara-negara yang menghadapi bencana

alam tersebut. Dan dengan cara

menyalurkan bantuan kewangan itu juga

akan mengurangkan dari segi permasalahan

kita untuk menghantar in big consignment

ataupun dalam bentuk barangan yang

begitu banyak dan yang akan memakan

belanja kepada negara-negara yang terjejas.

Dan kaola ingin menjawab kepada perkara-

perkara yang ditimbulkan tadi mengenai

dengan kemudahan-kemudahan yang

terdapat di Kompleks Sukan di Daerah

Tutong. Yang sebenarnya Kementerian

Kebudayaan, Belia dan Sukan adalah

memberikan perhatian ke arah untuk

melengkapkan ataupun mengupgrade

kemudahan-kemudahan sukan yang

terdapat di kompleks-kompleks Sukan

di bawah kawalan kementerian ini seperti

Kompleks Sukan Tutong dan termasuk juga

di Kompleks Sukan Daerah Temburong dan

juga Kompleks Sukan Mumong yang

terdapat di Daerah Belait. Dan insya-Allah

dengan peruntukan yang diberikan kepada

kementerian bagi tahun 2011/2012 iaitu

lebih kurang berjumlah $8 juta bagi

mengupgrade ataupun meningkat taraf

kemudahan-kemudahan sukan di negara ini,

maka kerja-kerja menaik taraf ataupun

menambah kemudahan-kemudahan seperti

yang disuarakan oleh Yang Berhormat itu

tadi akan dapat dilaksanakan, insya-Allah.

Dan kaola juga ingin membuat respons

mengenai dengan kompleks ataupun tempat

perkhemahan pengakap seperti yang

dicadangkan oleh Yang Berhormat Dato

Paduka Awang Haji Idris bin Haji Abas tadi

yang mana kementerian sangat mengalu-

alukan bagi penglibatan dan kerjasama bagi

Persatuan Pengakap untuk mereka input ke

arah mempastikan taman ataupun park yang

dihasratkan untuk kegiatan-kegiatan

pengakap itu akan dapat memenuhi aspirasi

ataupun kehendak-kehendak Persatuan

Pengakap dan ianya menjadikan sebagai


satu taman yang sempurna yang mempunyai

kemudahan-kemudahan seperti yang

diperlukan untuk kegiatan-kegiatan

pengakap dan juga bagi orang ramai

di negara ini. Dan saranan Yang Berhormat

Pehin bagi melibatkan bagi Ahli-Ahli

Persatuan Pengakap untuk mengerjakan dari

segi pemeliharaan kebersihannya dan

seumpamanya kepada park ataupun taman

itu nanti adalah satu cadangan yang dialu-

alukan. Dengan cara yang demikian akan

menjadikan ahli-ahli pengakap di negara ini

akan menjadikan warga yang lebih

bertanggungjawab yang mempunyai sense

of belonging and sense of pride kepada

pergerakan mereka. Terima kasih.


oleh kerana nampaknya tidak ada lagi Ahli-

Ahli Yang Berhormat mahu bercakap,

maka Tajuk SL01A - Jabatan Kementerian

Kebudayaan, Belia dan Sukan diluluskan

menjadi sebahagian dari Jadual.

Jurutulis: Tajuk SL01A - Jabatan


dijadikan sebahagian daripada Jadual.


Berhormat oleh kerana kita akan

menghabiskan perbincangan hari ini awal

daripada biasa kelmarin saya ada

menyatakan pukul 11.30 pagi. Pada waktu

itu saya berfikir jemputan yang beristiadat itu

ialah untuk pukul 2.30 petang rupanya untuk

pukul 2.00. Jadi sekarang baiklah kita

berehat sebentar dalam setengah jam dan

menyambung semula kemudian.

(Mesyuarat berehat sebentar)

(Mesyuarat Jawatankuasa ditangguhkan)

((Majlis bersidang semula)

Yang Di-Pertua: Ahli-Ahli Yang Berhormat.

Mesyuarat Jawatankuasa tadi sudah kita

tangguhkan. Sekarang Persidangan Majlis

Mesyuarat Negara juga ditangguhkan untuk

berehat selama lebih kurang 30 minit.

Terima kasih.


(Majlis bersidang sebagai Jawatankuasa)

Yang Berhormat Pengerusi: Bismillahir

Rahmanir Rahim, Ahli-Ahli Yang Berhormat

sekarang majlis mesyuarat bersidang

sebagai Jawatankuasa sepenuhnya.

Sebentar tadi Tajuk SL01A – Jabatan


telah selesai dibincangkan dan dijadikan

sebahagian daripada Jadual. Sekarang kita

beralih pada Tajuk SL02A – Dewan Bahasa

dan Pustaka.

Jurutulis: Tajuk SL02A – Dewan Bahasa

dan Pustaka.

Yang Berhormat Pengerusi: Tajuk SL02A –

Dewan Bahasa dan Pustaka saya bukakan

untuk perbahasan. Yang Berhormat Awang

Haji Mohd. Shafiee.



Berhormat Pehin Pengerusi, saya cuma ada

satu cadangan untuk dikemukakan bahawa

di Mukim Liang terdapat pada masa ini

sebanyak 6 buah sekolah dan alhamdulillah

sedikit masa lagi sebuah sekolah menengah


akan wujud di kampung tersebut, sebagai

sumber pembelajaran anak bangsa

di kawasan tersebut dan kawasan

pendalaman di Daerah Belait. Di samping itu

pertumbuhan bilangan penduduk di mukim

dan kampung juga mendorong ke arah

cadangan yang saya akan utarakan ini. Saya

sukacita mencadangkan supaya sebuah

khutub khanah akan dapat diadakan bagi

menampung keperluan pembacaan

masyarakat umum di kawasan Mukim

Liang dan juga kawasan-kawasan

di sekitarnya selain daripada kutubkhanah

yang ada bergerak ke sekolah-sekolah.

Sekian terima kasih Yang Berhormat Pehin

Pengerusi.


Yang Berhormat. Ada lagi Ahli-Ahli lain.


Dato Paduka Awang Haji Muhammad Taha,

silakan.


Dato Paduka Awang Haji Muhammad

Taha bin Abd. Rauf: Terima kasih

Yang Berhormat Pehin Pengerusi,

Assalamu’alaikum Warahmatullahi

Wabarakatuh. Kaola ada 2 perkara:-

1. Dalam keluaran Pelita Brunei pada

16 Oktober 2010, Yang Berhormat

Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan

telah melancarkan Bulan Bahasa.

Anjuran Dewan Bahasa dan Pustaka

(DPB), kaola sesungguhnya tertarik atas

saranan Yang Berhormat Pehin yang

mana menekankan penggunaan

Bahasa Melayu di semua peringkat

seperti pihak kerajaan, swasta, Institusi

Pengajian Tinggi, pertubuhan,

Persatuan Rakyat serta penduduk

di negara ini pada mendaulatkan

Bahasa Melayu ibundanya sendiri. Yang

Berhormat Pehin, apa yang kaola

timbulkan di sini bahawa sejauh mana

penggunaan Bahasa Melayu ini

di kalangan yang terlibat sama

mendaulatkannya terutama sekali warga

perkhidmatan awam yang sentiasa

berdepan dengan orang ramai;

2. Apakah Jabatan Dewan Bahasa ada

mempunyai penilaian atau rujukan

sepanjang Bulan Bahasa ini sama ada

berkesan atau sebaliknya?; dan

3. Selain Bulan Bahasa ini apakah langkah

atau rancangan pada memperkasakan

Bahasa Melayu ini selaras seperti mana

yang termaktub dalam Perlembagaan


Yang kedua Yang Berhormat Pehin kalau

melihat mengenai dengan gaji Pengarah

Dewan Bahasa dan Pustaka nampaknya

$40,800.00 pada tahun 2011/2012, tetapi

timbalan pengarahnya $59,520.00, apakah

timbalannya pulang tinggi. Terima kasih.

Yang Berhormat Pengerusi: Yang

Berhormat Pehin Menteri silakan.




Yang Berhormat Pehin Pengerusi. Itu

mengenai dengan saranan yang dibuat oleh

Yang Berhormat Awang Haji Mohd. Shafiee,

untuk mengadakan perpustakaan di Mukim

Liang, perkara ini adalah diambil perhatian,

sememangnya adalah menjadi matlamat


Dewan Bahasa dan Pustaka untuk

memperbanyakkan bagi mengadakan

perpustakaan-perpustakaan di tempat-

tempat awam khususnya di kawasan-

kawasan perumahan awam dan dari masa

ke semasa Dewan Bahasa dan Pustaka

adalah membuat penelitian akan

keperluannya untuk mengadakan

perpustakaan-perpustakaan yang

dimaksudkan itu, sebab kementerian

adalah sedar bahawa Dewan Bahasa dan

Pustaka berperanan ke arah menjana

masyarakat yang berilmu, menjana

masyarakat yang berpengetahuan dan

menjana masyarakat yang mempunyai

budaya membaca, kerana dalam

pembangunan negara pembacaan,

pengetahuan dan ilmu itu adalah sangat

diperlukan di kalangan rakyat dan penduduk

untuk dapat membangun bangsa dan negara

dan Dewan Bahasa dan Pustaka dapat

berperanan ke arah itu.

Mengenai dengan saranan Yang Berhormat

ataupun soalan Yang Berhormat Pehin

Orang Kaya Jaya Putera iaitu mengenai

dengan sejauh mana penggunaan Bahasa

Melayu di Negara Brunei Darussalam.

Sememangnya Bahasa Melayu di Negara

Brunei Darussalam seperti yang kita sedia

maklum sudah termaktub dalam

Perlembagaan Negara Brunei Darussalam

adalah merupakan sebagai Bahasa

Rasmi Negara. Malahan di dalam

perlembagaan juga mengangkat mertabat

Bahasa Melayu itu dengan mengadakan

peruntukan itu dalam mana jika terdapat

percanggahan ataupun sebarang

pertelingkahan mengenai dengan teks

Bahasa Melayu dan Bahasa Inggeris

perlembagaan itu maka teks Bahasa Melayu

itulah yang akan dipakai, maka di sini

menunjukkan kepada kita akan kedudukan

kedaulatan dan martabat Bahasa Melayu itu


Dan sememangnya penggunaan Bahasa

Melayu bukan sahaja di Negara Brunei

Darussalam bahkan juga di negara-negara

ataupun gagasan negeri-negeri Melayu

di rantau ini menghadapi cabaran. Cabaran

yang dihadapi ialah melalui globalisasi dan

melalui ICT dan juga kita melihat bahawa

Bahasa Melayu di Negara Brunei

Darussalam juga menghadapi hambatan-

hambatan dan cabaran terutama sekali

disebabkan meluasnya penggunaan SMS

ataupun pesanan ringkas dalam mana

bahasa-bahasa sudah tidak memakai

Bahasa Melayu standard tetapi

menggunakan bahasa ringkas ataupun

bahasa rojak dan ini serba sedikit dapat

menjejaskan penggunaan Bahasa Melayu di


Maka atas kesedaran itulah Kementerian

Kebudayaan, Belia dan Sukan melalui

Dewan Bahasa dan Pustaka menghidupkan

kembali Bulan Bahasa dengan harapan

Bulan Bahasa itu akan dapat mengangkat

semula akan martabat dan seterusnya

penggunaan Bahasa Melayu secara meluas

di Negara Brunei Darussalam dan dapat

mengimbangi dengan kemasukan-

kemasukan cabaran seperti yang dinyatakan

tertutama sekali dalam penggunaan SMS di

negara ini.

Sebab seperti yang kita sedia maklum

bahasa menunjukkan bangsa dan ianya juga

merupakan jiwa bangsa dan hilang bahasa,

hilang bangsa maka kita tidak mahu Bahasa


Melayu di Negara Brunei Darussalam ini

adalah terhakis ataupun menurun

disebabkan oleh cabaran-cabaran globalisasi

dan disebabkan oleh kurang pekanya

generasi muda dalam penggunaan Bahasa

Melayu secara meluas dan penggunaan

Bahasa Melayu yang betul di negara ini.

Jadi walaupun pada peringkat ini belum ada

kajian-kajian dibuat dari segi mutu ataupun

pencapaian penggunaan bahasa di kalangan

rakyat dan penduduk. Tapi apa yang dapat

kita perhatikan terdapat penurunan. Sebab

melalui kegiatan-kegiatan peraduan menulis

surat, menulis memo, maka didapati

kekurangan kemahiran di kalangan pegawai

ataupun kakitangan kerajaan dalam

menggunakan bahasa yang betul dalam

menulis surat dan membuat memo dan ini

menunjukkan bahawa kita perlu

meningkatkan mutu dan kualiti penggunaan

Bahasa Melayu di Negara Brunei

Darussalam.

Untuk mengangkat bahasa itu, bukan

hanya setakat dari segi saranan-saranan

tetapi ianya perlu didukung dan disokong

dengan kegiatan-kegiatan, perancangan-

perancangan dan projek-projek yang dapat

melibatkan penyertaan orang ramai di

negara ini. Jadi ke arah itu, Dewan Bahasa

dan Pustaka mengungkayahkan berbagai-

bagai projek bahasa, bukan hanya dikhaskan

sewaktu bulan bahasa tetapi juga di

sepanjang tahun dan setiap masa bagi

menggalakkan orang ramai di negara ini

menggunakan Bahasa Melayu secara

meluas dan secara teratur. Dan insya-Allah,

dengan adanya projek-projek yang

berterusan ia akan dapat memberikan

galakan kepada orang ramai, khususnya

generasi muda di Negara Brunei Darussalam

ini ke arah mencintai bahasa dan

menggunakan bahasa secara meluas dan

betul.

Yang Berhormat Pehin Pengerusi, kaola

meminta izin untuk menjawab soalan yang

awal yang diajukan oleh Yang Berhormat


Awang Haji Muhammad Taha, iaitu

mengenai dengan budaya. Iaitu apakah

perancangan-perancangan Kementerian

Kebudayaan, Belia dan Sukan ke arah

mengangkat budaya di Negara Brunei

Darussalam ini? Sepertimana juga yang kita

maklum, budaya memainkan dan

memberikan sumbangan yang sangat

penting dalam kehidupan berbangsa dan

bernegara. Ianya memberikan warna dan

keindahan, kemurnian dan kesopanan dalam

kehidupan bermasyarakat dan bernegara.

Budaya juga menyumbang kepada

perpaduan dan kesatuan berbangsa. Tanpa

budaya, sesuatu bangsa tidak kenali asal

usulnya dan menjadikan bangsa dan negara

tidak mempunyai identiti yang unggul dan

tersendiri. Ini akan menjadikan bangsa itu

bangsa pelarian dan confuse yang sentiasa

mencari identitinya.

Jadi dalam konteks Negara Brunei

Darussalam, kita mempunyai dasar budaya,

yang mana dasar budaya berkenaan,

menekankan pada mengukuhkan semangat

cinta dan taat setia rakyat kepada bangsa

dan negara dan juga kepada konsep Melayu

Islam Beraja. Memelihara dan

mengembangkan kebudayaan negara

sebagai amalan hidup bernegara. Melahir

dan mengekalkan bangsa Brunei yang

berbudaya dan memupuk dan meningkatkan


semangat perpaduan demi ketenteraman,

keselamatan, kebajikan serta kebahagian

rakyat.

Dan ke arah pengembangan budaya

di negara ini, berbagai kegiatan telah pun

dilaksanakan oleh Kementerian


Bahagian Kebudayaan iaitu melalui kegiatan-

kegiatan promosi kebudayaan, mengadakan

pertandingan lagu-lagu asli, perkembangan

seni muzik dan tarian dan lagu tradisional,

mengadakan persembahan tradisi kesenian

dan kebudayaan di dalam dan di luar negara.

Mengadakan penerbitan-penerbitan fillers

dengan kerjasama RTB dan menerbitkan

buku-buku rencana risalah yang berkaitan

sejarah, tradisi, budaya dan bahasa bangsa

Brunei dan mengadakan kempen-kempen

kebudayaan. Dan semua ini adalah akan

diadakan secara berterusan. Dalam waktu

yang sama, kementerian juga merancangkan

bagi pembinaan sebuah balai budaya yang

akan menjadi mercu tanda kegemilangan

budaya bangsa Brunei, insya-Allah.

Mengenai dengan gaji di antara Penolong

ataupun Timbalan Pengarah atau Pengarah

seperti yang ditimbulkan oleh Yang

Berhormat Orang Kaya Jaya Putera Dato

Paduka Awang Haji Muhammad Taha tadi,

perkara ini akan diteliti di mana kalau betul

ada terdapat kesilapannya akan

diperbetulkan nanti. Terima kasih Yang



Ada lagi Ahli-Ahli lain? Yang Berhormat

Menteri Kewangan II (Kedua), silakan.

Yang Berhormat Pehin Orang Kaya Laila

Setia Dato Seri Setia Awang Haji Abdul

Rahman bin Haji Ibrahim: Bismillahir

Rahmanir Rahim, Assalamu’alaikum

Warahmatullahi Wabarakatuh, terima kasih

Yang Berhormat Pehin Pengerusi dan kaola

mengucapkan terima kasih di atas ketajaman


Dato Paduka Awang Haji Muhammad Taha

mengenai dengan gaji Pengarah Dewan

Bahasa dan Pustaka. Sebenarnya Yang

Berhormat Pehin Pengerusi, sebagaimana

jua yang berlaku kepada jawatan-jawatan

yang kosong, kerajaan telah memutuskan

mana-mana jawatan yang kosong, kita

hanya akan memberikan gaji kira-kira

6 bulan, mengambil kira proses-proses

lantikan dan sebagainya. Tapi apabila ianya

diisi secara tetap.

Insya-Allah perkara itu akan dibayar secara

sepenuhnya. Itu saja Yang Berhormat Pehin

Pengerusi yang mengapa ia $40 ribu itu,

yang kaola difahamkan semasa membuat

bajet ini, Pengarah Dewan Bahasa dan

Pustaka adalah masih dipangku. Jadi sebab

itulah ianya diberikan hanya separuh 6 bulan

gaji daripada yang sepenuhnya. Terima

kasih Yang Berhormat Pehin Pengerusi.


Yang Berhormat. Ahli-Ahli Yang Berhormat,

oleh kerana tidak ada lagi ahli-ahli yang lain

mahu bercakap, maka Tajuk SL02A –

Dewan Bahasa dan Pustaka, diluluskan

menjadi sebahagian daripada Jadual.

Jurutulis: Tajuk SL02A – Dewan Bahasa

dan Pustaka, dijadikan sebahagian daripada

Jadual. Tajuk SL03A – Jabatan Belia dan

Sukan.



Berhormat Tajuk SL03A – Jabatan Belia dan

Sukan, saya bukakan untuk dibahaskan.

Yang Berhormat Awang Haji Bakar bin

Mansor.

Yang Berhormat Awang Haji Bakar bin

Mansor: Terima kasih Yang Berhormat

Pehin Pengerusi, di sini kaola akan

menimbulkan dua perkara di Jabatan Belia

dan Sukan. Di mana di negara kita Brunei

Darussalam khususnya dalam bidang sukan

memanglah amat-amat digemari oleh belia-

belia di negara ini. Jadi melihat keadaan ini,

yang mana ketika ini belia-belia masih

menghargai dan menghendaki gelanggang-

gelanggan dan tempat-tempat permainan.

Jadi apa yang ingin kaola timbulkan supaya

penduduk-penduduk di kawasan Kampung

Ayer khususnya yang mana dapat difikirkan

supaya penduduk-penduduk di Kampung

Ayer ini akan dapat dibuat gelanggang

permainan, misalnya gelanggang permainan

futsal dan juga gelanggang permainan sepak

takraw. Begitu juga terdapat kampung-

kampung di Daerah Brunei Muara ini ada

kampung-kampung yang tidak mempunyai

sebuah sekolah. Jadi belia-belia di kampung

itu tidaklah mempunyai tempat yang khusus

untuk mengadakan permainan. Jadi begitu

juga saya cadangkan supaya kampung-

kampung yang tidak mempunyai sebuah

sekolah ini, supaya dibuat gelanggang

permainan iaitu seperti gelanggang futsal

dan gelanggang sepak takraw.

Yang kedua, mengenai dengan kejayaan

Jabatan Belia dan Sukan, baru-baru ini telah

pun berjaya, mengenai dengan penempatan

“Belia Cinta Tanah Air” yang telah di

tempatkan di mukim-mukim yang terpilih di

daerah-daerah negara ini, yang mana

melihat daripada sambutan dan minat

daripada belia-belia yang di tempatkan

di mukim-mukim, nampaknya amat

menggalakkan sekali, yang mana belia-belia

dapat menimba ilmu, pengetahuan serta

pengalaman yang terdapat di luar daerah-

daerah masing-masing. Khususnya bagi

mengetahui sendiri sikap-sikap, budaya,

pembuatan kraf tangan, masakan tradisi-

tradisi, mengetahui permainan tradisi dan

juga memahami cara hormat menghormati

dalam keluarga. Dan juga belia-belia merasa

sendiri dan membuat sendiri, melakukan

sendiri aktiviti-aktiviti yang dibuat sepanjang

aktiviti yang ditempatkan di mukim-mukim.

Jadi abis kaola mencadangkan supaya

penempatan belia ini, program ini

dipanjangkan atau dilanjutkan kepada belia-

belia sewaktu cuti sekolah khususnya. Jadi

untuk diberi peluang kepada penuntut-

penuntut dan anak-anak sekolah. Terima

kasih.


Yang Berhormat Awang Haji Sulaiman Ahad

dari Daerah Temburong.

Yang Berhormat Awang Haji Sulaiman bin

Haji Ahad: Terima kasih, Yang Berhormat

Pehin Pengerusi. Kaola akan menimbulkan

dua perkara di dalam dewan yang mulia ini:-

1. Adalah dipohonkan dan akan dapat

pertimbangan daripada Kementerian

Kebudayaan, Belia dan Sukan supaya

beberapa buah gelanggang terbuka

bagi sukan yang popular di Daerah

Temburong iaitu futsal, takraw, bola

jaring dan bola tampar di kawasan


Kompleks Sukan Daerah Temburong

yang kaola maklumi mempunyai

kawasan 30 hektar. Maka keperluan

gelanggang terbuka bagi sukan-sukan

tersebut adalah diperlukan. Pada masa

ini beberapa buah gelanggang terbuka

yang terdapat di beberapa buah

kampung di Temburong adalah di atas

bantuan Kementerian Kebudayaan,

Belia dan Sukan. Dan mengharapkan

supaya ianya dapat diperbesarkan dan

dipelihara dari masa ke semasa; dan

2. Yang Berhormat Pehin Pengerusi,

dalam merujuk di Mesyuarat Pertama

Dari Musim Permesyuaratan Keenam,

di dewan yang mulia ini, kaola ada

menyuarakan mengenai dengan lampu-

limpah dapat diadakan di Padang

Kompleks Sukan Batu Apoi. Yang mana

perkara ini sudah diambil maklum oleh

Kementerian Kebudayaan, Belia dan

Sukan. Yang kaola tanyakan, apakah

kedudukannya mengenai perkara ini.

Sekian Yang Berhormat Pehin

Pengerusi. Terima kasih.


Yang Berhormat. Yang Berhormat Menteri

Kementerian Kebudayaan, Belia dan Sukan,

silakan.




Yang Berhormat Pehin Pengerusi. Kaola

akan menjawab pertanyaan ataupun soalan

daripada Yang Mulia Awang Haji Sulaiman

Ahad dahulu.

Mengenai dengan lampu-limpah di Kompleks

Sukan Temburong. Sememangnya isu

lampu-limpah ini telah pun pernah

ditimbulkan di dalam dewan yang mulia dan

pihak Kementerian Kebudayaan, Belia dan

Sukan melalui Jabatan Belia dan Sukan

telah pun mengambil langkah-langkah

ke arah untuk mengatasi ataupun

menyelesaikan masalah yang ditimbulkan.

Dan alhamdulillah, satu kajian sebut-harga

telah pun dibuat untuk bagi anggaran untuk

melaksanakan kerja-kerja bagi mengadakan

lampu limpah di Kompleks Sukan

Temburong yang mana akan lebih kurang

dianggarkan $700,000.00. Dan perkara ini,

insya-Allah akan dapat dilaksanakan dengan

adanya peruntukan yang akan diberikan

kepada Kementerian Kebudayaan, Belia dan

Sukan dalam menaik taraf kemudahan-

kemudahan sukan di Negara Brunei

Darussalam. Ini termasuklah jua ke arah

menaik taraf kemudahan-kemudahan sukan

yang terdapat di beberapa buah kampung di

Daerah Temburong, seperti Kampung Parit,

Kampung Piasau-Piasau, Kampung

Senukoh, Kampung Negalang, Kampung

Puni, Kampung Selangan, Kampung

Semabat, Kampung Rataie, Kampung Belais

dan Kampung Menengah.

Dan bolehlah kaola menyimbat jua pada

soalan yang diajukan oleh Yang Berhormat

Awang Haji Bakar Mansor iaitu bagi

mengadakan kemudahan-kemudahan di

kawasan-kawasan Kampung Ayer. Yang

sebenarnya, adalah menjadi matlamat


memperbanyakkan kemudahan-kemudahan

sukan di kawasan-kawasan perumahan di

Negara Brunei Darussalam ini. Kerana

dengan cara demikian dapat memberikan


lebih banyak peluang-peluang dan

kemudahan-kemudahan bagi kaum belia kita

untuk bergiat dalam sukan dan riadah untuk

kesihatan dan juga untuk mencapai taraf

sukan yang tinggi.

Dan bukan setakat itu sahaja, sebagai

matlamat kementerian untuk

mempertingkatkan pencapaian sukan

di Negara Brunei Darussalam, Kementerian

Kebudayaan, Belia dan Sukan telah pun

mengungkayahkan bagi menyediakan

satu kalendar tahunan sukan supaya sukan-

sukan itu akan disediakan, akan diadakan

sepanjang tahun di seluruh negara. Bukan

hanya berpusat di Brunei dan Muara tetapi

juga di daerah-daerah yang lain seperti

di Belait, Tutong dan Temburong. Dengan

demikian akan dapat melibatkan banyak lagi

kaum belia di negara ini untuk bergiat di

dalam sukan.

Dan begitu juga Kementerian Kebudayaan,

Belia dan Sukan akan mengambil langkah-

langkah dalam usahanya untuk

memperbanyakkan penyediaan tempat-

tempat riadah dan sukan di Negara Brunei

Darussalam ini dengan mengadakan

rundingan-rundingan dengan agensi-agensi

yang lain seperti Kementerian Hal Ehwal

Dalam Negeri, Kementerian Pembangunan,

Kementerian Pendidikan. Dalam mana kita

akan berkongsi sumber ke arah untuk

menyediakan kemudahan-kemudahan sukan

ini. Jadi dengan cara yang demikian akan

dapat memaksimakan peruntukan-

peruntukan yang ada itu dalam memberikan

kemudahan-kemudahan sukan kepada

orang ramai di Negara Brunei Darussalam.

Dan pada ketika ini sebagai langkah untuk

mempergiatkan lagi penglibatan orang ramai

untuk bersukan dan beriadah bagi kesihatan.

Maka Kementerian Kebudayaan, Belia dan

Sukan melalui Jabatan Belia dan Sukan

telah pun menggunakan kawasan-kawasan

yang terdapat di kawasan Stadium Negara

Brunei Darussalam ini dengan mengadakan

gelanggang-gelanggang sukan seperti

netball, futsal, football dan seumpamanya itu.

Dan kita dapat melihat sambutan yang begitu

menggalakkan diberikan kepada orang ramai

kepada penggunaan gelanggang-

gelanggang yang disediakan di kawasan

stadium iaitu di kawasan letak kereta.

Maka Kementerian Kebudayaan, Belia dan

Sukan akan melaratkan kemudahan-

kemudahan ini akan menggunakan

peruntukan-peruntukan yang akan diberikan

nanti untuk memperbanyakkan kemudahan-

kemudahan berkenaan. Dan juga

mengadakan rundingan-rundingan dengan

agensi-agensi berkenaan ke arah untuk

menggunakan sumber-sumber yang terdapat

bagi memberikan kemudahan-kemudahan

yang dimaksudkan.

Mengenai dengan saranan untuk

mengadakan “Program Cinta Belia Tanah

Air”, bukan sahaja waktu sambutan Hari

Kebangsaan Negara Brunei Darussalam.

Cadangan yang dikemukakan itu adalah

satu cadangan sangat dialu-alukan dan

pihak kementerian akan mengambil langkah-

langkah seterusnya untuk mempastikan

Program Belia Cinta Tanah Air ini bukan

hanya berkisar pada musim Hari

Kebangsaan tetapi di sepanjang tahun

ke arah melibatkan belia-belia di negara ini

untuk mempunyai semangat jati diri, cinta


kepada negara, cinta kepada raja, cinta pada

ugama dan pada waktu yang sama juga

akan menyatupadukan kaum belia

di Negara Brunei Darussalam. Terima kasih



Yang Berhormat. Yang Berhormat Awang

Haji Mohd. Shafiee.



Berhormat Pehin Pengerusi. Saya cuma ada

satu perkara untuk diutarakan. Terlebih

dahulu saya mengucapkan terima kasih di

atas usaha KKBS meningkatkan dan

membaik pulih Kompleks Sukan Mumong

yang sudah berusia itu. Memandangkan

perkembangan dan peningkatan aktiviti-

aktiviti sukan di semua peringkat umur

di mukim dan kampung di Daerah Belait,

yang mana sangat menggalakkan. Saya

mencadangkan supaya Jabatan Belia dan

Sukan dapat membuat satu penelitian atau

tinjauan mengenainya. Dan sekiranya

ternyata apa yang saya sebutkan tadi itu

positif, maka saya ingin mencadangkan

sebuah lagi kompleks sukan yang

bersesuaian dan di tempat yang sesuaian

bagi menampung kehendak para atlet-atlet

yang saya sebutkan di atas tadi di daerah

tersebut. Sekian terima kasih Yang



Yang Berhormat Menteri.




Yang Berhormat Pehin Pengerusi. Dan saya

juga mengucapkan terima kasih di atas

saranan yang dikemukakan oleh Yang

Berhormat Awang Haji Mohd. Shafiee tadi.

Dan sememangnya Kementerian


Jabatan Belia dan Sukan, telah pun

memberikan perhatian untuk kemungkinan

bagi mengadakan lagi satu kemudahan

ataupun kompleks sukan di Daerah Belait di

samping kompleks sukan yang ada ini. Dan

kawasan ataupun lokasi yang di dalam

pemerhatian Kementerian Kebudayaan,

Belia dan Sukan ialah Arena Sukan Seria.

Yang mana arena tersebut adalah

merupakan sebagai salah satu ikon dalam

perkembangan sejarah sukan di Negara

Brunei Darussalam. Dan Kementerian

Kebudayaan, Belia dan Sukan berpendapat

bahawa adalah bersesuaian jika arena sukan

Seria itu dapat dikembangkan semula

ataupun dibaik pulih dan untuk digunakan

bagi kemudahan-kemudahan sukan. Terima

kasih Yang Berhormat.


Ahli-Ahli Yang Berhormat oleh kerana tidak

ada lagi ahli yang mahu bercakap. Maka

Tajuk SL03A – Jabatan Belia dan Sukan

diluluskan menjadi sebahagian dari Jadual.

Jurutulis: Tajuk SL03A – Jabatan Belia dan

Sukan dijadikan sebahagian daripada

Jadual.


Berhormat, oleh kerana sudah hampir

jam 11.00 pagi. Maka oleh kerana

kita semua akan menghadiri majlis yang

beristiadat, Persidangan Jawatankuasa ini

ditangguhkan dan kita bersidang semula


sebentar lagi sebagai Majlis Mesyuarat

Negara.

(Mesyuarat Jawatankuasa ditangguhkan)

(Majlis bersidang semula)

Yang Di-Pertua: Bismillahir Rahmanir

Rahim. Ahli-Ahli Yang Berhormat,

Persidangan Majlis Mesyuarat Negara ini

ditangguhkan dan akan bersidang semula

pada hari Sabtu, 7 Rabiulakhir 1432

bersamaan 12 Mac 2011 jam 9.00 pagi.

Terima kasih.


PERSIDANGAN DEWAN MAJLIS - majlis-mesyuarat.gov.bn Images/reports/hansard_2011/10_mac_2011... ·...

Documents

Transcript of PERSIDANGAN DEWAN MAJLIS - majlis-mesyuarat.gov.bn Images/reports/hansard_2011/10_mac_2011... ·...