Sistem Penanaman Padi

7/31/2019 Sistem Penanaman Padi

1/29

PENANAMAN PADI DI NEGERI KEDAH

SHAFINI BINTI MOHAMAD ALI (L20073001632)

DR. SUPLI EFFENDI BIN RAHIM

TUGASAN 1

TEKNOLOGI DAN MASYARAKAT (SHT 5072)

PENGAJIAN TEKNIKAL

FAKULTI SENI DAN MUZIK

UNIVERSITI PENDIDIKAN SULTAN IDRIS


2/29

35900 TANJUNG MALIM, PERAK DARUL RIDZUAN

2008

2


3/29

ISI KANDUNGAN

Abstrak i

1.0 Pengenalan 1

2.0 Teknologi Budaya Tempatan Dulu dan Kini 3

3.0 Teknologi dan Pembangunan Tempatan 21

4.0 Pelajaran dan Implikasi Pada Masa Depan 22

5.0 Penutup 23

Rujukan


4/29

Abstrak

Kedah Darul Aman (nama rasmi negeri Kedah) didakapi negeri Perlis di utara

dan Perak di selatan merupakan salah satu negeri yang terletak di utara

Semenanjung Malaysia. Kedah adalah negeri yang sederhana keluasannya dan

sebuah negeri yang pada keseluruhannya berasaskan industri pertanian. Kedah

dipenuhi panorama kawasan pedalaman yang indah yang sentiasa berubah

warna mengikut musim tanaman padi pada ketika itu. Kawasan pedalamannya

bertukar menjadi hijau segar tidak lama selepas musim menanam padi bermula

apabila benih-benih padi mula tumbuh, dan kemudian bertukar keemasan

menjelang musim menuai sebelum akhirnya menjadi warna perang selepas padi

dituai. Kini Kedah dikenali dengan Jelapang Padi Malaysia.

i


5/29

Pengenalan

Sejarah Penanaman Padi di Kedah

Padi merupakan tanaman bijirin yang ditanam dalam keadaanpersekitaran yang amat luas. Bermula dati tempat asalnya di bahagian selatan

dan timur Asia (Thailand. Burma dan Vietnam), yang dikatakan sebagai Home

area (Huke, 1976). tanaman padi telah tersebar ke kawasan yang amat luas.

iaitu dari garis lintang 315 di Australia hingga ke garis lintang 49


6/29

sebagai pusat kegiatan ekonomi seperti perdagangan dan juga kegiatan

pertanian. Kedudukannya yang strategik membolehkan kegiatan perdagangan

dijalankan dengan pedagang-pedagang dari Pattani, China, India dan juga

Indonesia. Walaupun aktiviti perdagangan begitu penting, terdapat juga bukti

yang menunjukkan bahawa tanaman padi telah diusahakan di kawasan-kawasanyang subur di sepanjang sungai dan juga berhampiran dengan muara. Kawasan

inilah yang merupakan kawasan penanaman padi paling awal di negeri Kedah

dan ia kekal sebagai kawasan penempatan tradisional yang terpenting sehingga

abad ke-18. Antara kampung-kampung utama di kawasan ini ialah penempatan

utama di Kuala Muda dan Merbuk, penempatan-penempatan di Singkir, Bukit

Penjara, Kampung Seberang Terus dan Permatang Bendahari (Zaharah, 1970),.

Banyak bukti yang menunjukkan bahawa tanaman padi mula

diperkenalkan di negeri Kedah di sekitar ahad ke-15 dan ke-16 atau mungkin

lebih awal lagi (Zaharah, 1969: Hill. 1977; Cheng, 1969). Lembah-lembah sungai

berkemungkinan diduduki dan diterokai sejak beberapa abad sebelum

terbentuknya Kesultanan Melaka lagi. Bagi negeri Kedah, terdapat tanda-tanda

yang menunjukkan bahawa ia telah membekalkan beras kepada kapal-kapal

pedagang dan kemudiannya kepada Kesultanan Melaka. Sehingga abad ke-16,

Kedah merupakan salah satu pengeksport beras di Nusantara dan mempunyai

status yang lebih kurang sama dengan Jawa. Taraf seperti ini tidak akan dapat

dicapai sekiranya kegiatan penanaman padi tidak dimulakan semenjak beberapa

generasi sebelumnya.

2


7/29

Teknologi Budaya Tempatan Dulu dan Kini

Sistem Penanaman Padi Secara Tradisional

Sistem penanaman padi cara tradisional di Negeri Kedah dapat di kelaskan kepada dua

musim iaitu:

1. Musim Bersawah

2. Musim Menuai

Musim Bersawah

Masyarakat petani tradisional mula turun ke sawah apabila tibanya musim hujan. Ketika

ini mereka akan sibuk menyiapkan segala kelengkapan yang berkaitan dengan

persawahan dan juga memastikan petak-petak sawah mereka di takungi air hujan

secukupnya.

Dalam mengerjakan sawah, peralatan persawahan tradisional seperti tenggala, penyisir

(sisir), cangkul, tajak, tenggiling dan lain-lain digunakan.

Alat teknologi persawahan tradisional yang digunakan untuk

membersihkan rumput pada batas-batas petak sawah dan juga di

tapak semaian.

(www.memori-kedah.net)

Alat teknologi persawahan tradisional yang digunakan untuk menarik

kapar di dalam petak sawah ke tepi dan juga untuk menarik badai

batang pasang semasa penyediaan tapak semaian.


3


8/29

Alat teknologi persawahan tradisional yang digunakan selepas

kerja-kerja menggala (bajak) sawah bertujuan untuk

menghalus, merata dan memecah ketulan-ketulan tanah serta

membersihkannya dari rumput rampai.(www.memori-kedah.net)

Alat teknologi persawahan tradisional yang digunakan untuk

menggala (bajak) sawah dengan ditarik oleh seekor kerbau.


1. Penyediaan Tapak (Petak) Semaian

Setelah siap segala peralatan yang diperlukan, para petani akan turun beramai-ramai

ke sawah masing-masing untuk memulakan kerja-kerja seperti menggala (membajak)

dan membersih petak-petak sawah untuk dijadikan tapak semaian. Tapak semaian

merupakan tempat menyemai benih-benih padi untuk dijadikan semai (anak padi

sebelum dipindah/ditanam di dalam petak-petak sawah yang disediakan).

Penyediaan tapak sawah memerlukan penelitian yang rapi. Tanahnya mestilah betul-

betul lembut dan bersih daripada sebarang jenis tumbuhan air di dalamnya. Bagi

merata dan melincinkan permukaaan tanahnya, sejenis alat yang di namakan

"Pembadai" digunakan. Pembadai ini kebiasaannya ialah sebatang pokok pisang yang

dipotong mengikut keperluan dan dibuang kulitnya dan kemudian ditarik dengan

penyisir kecil (sisir kapar). Keadaan tanah yang lembut akan memudahkan kerja-kerja

mencabut semai.

Keri, Tajak dan Sisir Kapar

Keri dan Tajak digunakan untuk menajak tanah supaya batas

sawah menjadi rata. Manakala sisir kapar digunakan untuk

mencakar tanah supaya menjadi lebih rata.


4


9/29

Tenggala untuk Membajak Sawah

Diperbuat daripada kayu halban jenis keras. Alat ini

terbahagi kepada dua iaitu Tenggala Perlis dan Tenggala

Cina. Tenggala-tenggala ini ditarik oleh seekor kerbau dan

ada yang ditarik oleh dua ekor kerbau atau lembu.(www.memori-kedah.net)

2. Penyediaan Benih Padi

Benih padi yang terpilih akan diisi ke dalam guni (karung), kemudian direndam ke

dalam air selama 3 hari 3 malam. Selepas direndam, benih padi tersebut diangkat dan

disejat ke dalam bakul yang jarang disebut sebagai "bakul lau", kemudian ditutup

dengan guni dan dibiarkan selama 3 hari 3 malam untuk proses percambahan mata

tunas dan akar. Setelah benih tersebut bercambah, ianya terus ditaburkan ke dalam

petak-petak semaian yang disediakan dan dibiarkan tumbuh menjadi semai (anak padi)

selama jangka masanya 30 hingga 44 hari untuk tempoh cukup matangnya.

Kebiasaannya 44 hari.

Penyediaan Petak Semaian (Bekas Semai)

Petak semai merupakan tempat pembiakan benih padi untuk dijadikan semai (anakpadi) sebelum dipindahkan ke petak sawah yang disediakan.

Sabit digunakan untuk memotong rumput-rumput yang tumbuh

di atas batas sawah dan ianya diperbuat daripada besi.


Penimba air diperbuat daripada tong minyak dan berhulukan kayu

panjang serta berkaki tiga. Ia akan digunakan untuk menimba air

masuk ke dalam petak semaian.


5


10/29

Bakul Mengkuang digunakan untuk membawa biji benih padi

ke tapak semaian semasa hendak menabur. Ia diperbuat

daripada mengkuang yang dianyam rapi. Bagi peladang-

peladang, bekas-bekas lain seperti tin tidak boleh digunakan

untuk mengisi benih oleh kerana dipercayai bolehmenghilangkan semangat padi.

(www.cikgusejarah.com)

3. Mengerjakan Sawah

Sementara menantikan anak padi (semai) cukup tempoh matang, petani-petani akan

terus menjalankan kerja-kerja membajak dan membersihkan petak-petak sawah. Kerja-

kerja yang seringkali dilakukan olehmereka ialah:

A. Menggala (Membajak) Sawah

Peralatan persawahan tradisional yang digunakan ialah tenggala. Biasanya tenggala

ini dibuat daripada kayu-kayu terpilih yang senang dibentuk iaitu lazimnya kayu

halban. Dalam menjalankan kerja-kerja ini selalunya tenaga kerbau digunakan tetapi

ada ketikanya tenaga lembu digunakan. Biasanya kerja-kerja yang dijalankan dengan

kuasa lembu memerlukan 2 ekor lembu kerana tenaga lembu tidak sekuat tenaga

kerbau. Fungsi alat tenggala ini ialah untuk membalik-balikkan tanah sawah.

B. Menyisir (Sisir)

Setelah selesai kerja-kerja menggala (membajak), ketulan-ketulan tanah semasa

menggala akan dibiarkan selama beberapa hari berendam air, bertujuan untuk

melembutkannya. Untuk menghalus, merata dan memecahkan ketulan-ketulan tanah

serta membersihkannya daripada rumput rampai, sejenis alat persawahan tradisional

yang disebut sebagai penyisir atau sisir digunakan. Ada tiga jenis penyisir iaitu:

i. Penyisir Kayu

Penyisir ini dibuat daripada kayu cengal, halban atau kayu beruas dan mata atau

giginya dibuat daripada batang pokok pinang atau pokok nibong yang diraut

halus.

6


11/29

ii. Penyisir Besi

Penyisir ini berbentuk serupa dengan penyisir kayu. Ianya diperbuat daripada

besi semuanya kecuali pemegangnya sahaja dibuat daripada kayu.

iii. Penyisir Kapar / Sisir Kapar

Penyisir ini berbentuk T. Ianya dibuat daripada kayu dan matanya daripadabatang nibong atau pinang.


Menggala (Membajak Sawah)

Kerja-kerja mengggala (bajak) sawah sedang dilakukan oleh seorang petani dengan

menggunakan tenggala yang ditarik oleh seekor kerbau. Kerbau boleh dianggap

sebagai jentera dalam proses membajak sawah. Ia akan bertindak sebagai penarik

tenggala.

Peranan Sisir Besi dan fungsinya seperti sisir kayu iaitu untuk

menghalus, merata dan memecah ketulan-ketulan tanah serta

membersihkannya daripada rumput rampai.


Sisir Kapar digunakan untuk menarik kapar di dalam petak sawah. Kebiasaannya,

peralatan ini digunakan untuk menarik kapar di tempat-tempat yang tidak boleh

dimasuki oleh kerbau. Tempat-tempat tersebut ialah kawasan dalam dan penjuru petak

sawah. Sisir kapar lebih kecil daripada sisir besar. Selain membuang kapar ia juga

dapat meratakan tanah sawah.

7


12/29



C. Menggiling Tanah

Kaedah ini merupakan peringkat terakhir dalam penyediaan petak-petak sawah. Alat

yang digunakan ialah tenggiling. Ianya diperbuat daripada batang kayu yang dipotong

mengikut keperluan dan berbentuk seperti belimbing segi. Tenggiling ini terbahagi

kepada dua jenis iaitu "Tenggiling Belangkas" dan "Tenggiling Belimbing". Cara

penggunaannya sama seperti kerja-kerja menggala (membajak) dan menyisir kerana

kerbau digunakan untuk menariknya. Kegunaannya ialah untuk meratakan tanah sawah

dan melembutkannya bagi memudahkan kerja-kerja penanaman padi dijalankan.

Setelah selesai semua kerja-kerja seperti menggala (membajak), menyisir (sisir) dan

menggiling, air akan ditakung semula dalam petak-petak sawah untuk proses

penanaman padi.

Tenggiling digunakan untuk

memecahkan tanah yang

berketul dan meratakan tanah

selepas disisir. Diperbuat

daripada kayu yang berbentuk

seperti belimbing segi.

Panjangnya antara 5 hingga 7 kaki dan bergaris pusatnya 6

inci. Kerbau diperlukan untuk menjalankan Tenggiling.


8
http://www.memori-kedah.net/http://www.memori-kedah.net/http://www.memori-kedah.net/


13/29

4. Memindahkan Anak Padi (Semai) Dari Tapak Semaian

Anak padi (semai) yang sudah cukup umur (tempoh) akan dicabut dan dijadikan "Cap"

atau "unti" (ketul). Biasanya kerja-kerja ini dilakukan oleh kaum wanita secara berderau

(gotong-royong). Semai-semai yang telah siap dijadikan ketul akan dipindah (angkut) ke

petak-petak sawah oleh kaum lelaki dengan menggunakan pengandar/salang yang

diperbuat daripada buluh atau ditarik menggunakan palung (sampan kecil). Ketul-ketul

semai akan diatur di petak-petak sawah bagi memudahkan kerja-kerja menanam padi

dijalankan.

Semai-semai

Semai-semai yang telah diketulkan di

himpun, kemudian diangkat ke petak-

petak sawah yang disediakan untuk

proses menanam padi.


Pengandar Semai merupakan alat teknologi persawahan

tradisional ini digunakan untuk mengangkut ketul-ketul semai

dari petak semaian ke petak-petak sawah untuk ditanam. Alat

ini juga dikenali sebagai pengandar rumput. Biasanya ia

diperbuat daripada batang kayu yang keras.


5. Menanam Padi

Kerja-kerja ini dijalankan oleh kaum wanita secara berderau (gotong royong). Dalam

proses ini anak padi (semai) yang cukup tempoh matang akan dipindahkan ke dalam

petak-petak sawah yang disediakan. Cara penanamannya dijalankan dengan empat

9


14/29

atau lima jalur yang dipanggil "tekap". Kerja-kerja menanam padi ini dijalankan dengan

menggunakan tangan atau "Kuku" Kambing iaitu sejenis alat yang pemegangnya

diperbuat daripada kayu. Manakala hujungnya daripada besi yang dicabangkan sedikit

untuk memudahkan semai diletak sebelum ditanam ke tanah.

Menanam padi cara lama dilakukan oleh kaum wanita dengan

menggunakan alat Kuku Kambing.


Kuku Kambing digunakan untuk menanam padi. Diperbuat

daripada besi dan berhulukan kayu. Sementara di bahagianhujung besi terdapat cabang seperti kuku kambing.


6. Penjagaan

Kerja-kerja ini meliputi membaja, merumput, menyulam (menggantikan anak padi yang

mati), penjagaan air dan serangan penyakit padi, tikus dan burung. Kerja-kerja ini

dijalankan berterusan sehinggalah padi masak. "Orang-orang" atau "Selayut" akan

dipacak di tepi-tepi sawah bertujuan untuk menakutkan binatang seperti tikus dan

burung daripada memusnahkan padi yang telah masak.

Menyulam Anak Padi

Kerja-kerja menyulam (mengganti) anak padi sedang

dijalankan.


10


15/29

Musim Menuai

1. Dalam masyarakat petani tradisional, musim ini dikenali juga sebagai musim

mengerat atau mengiau. Musim ini kebiasaannya jatuh pada musim kemarau. Bagi

mendapatkan hasil padi, beberapa kaedah tradisi telah digunakan seperti

mengetam, mengiau dan mengerat. Kaedah ini merupakan satu proses untuk

mendapatkan buah padi. Kerja-kerja ini dijalankan oleh kaum wanita secara

berderau (gotong-royong).

A. Mengetam

Kaedah ini menggunakan sejenis alat yang dibuat daripada kayu dan mempunyai

mata di atasnya yang dikenali sebagai "renggam". Alat ini digunakan untuk

memotong tangkai padi yang masak untuk dijadikan gemai (gemal) padi.

B. Mengiau padi

Kaedah ini dijalankan dengan menggunakan "pisau pengiau". Teknikpenggunaannya sama seperti mengetam iaitu memotong tangkai (tengkok) pokok

padi. Kaedah ini seringkali dilakukan ke atas pokok padi yang rebah.

C. Mengerat/Memotong Padi

Kaedah ini dijalankan dengan menggunakan pisau mengerat. Batang pokok padi

akan dipotong dan kemudiannya dihimpun untuk dijadikan "kedap".

2. Menghirik (Mengirik)

Proses ini merupakan satu kaedah tradisional untuk meleraikan buah padi daripada

tangkainya. Kerja-kerja ini dijalankan setelah selesai kerja-kerja mengetam dan

mengiau padi dijalankan. Terdapat beberapa cara yang digunakan. Antaranya:

11


16/29

A. Menggunakan Kerbau

Kaedah ini digunakan sekiranya petani-petani mempunyai bilangan petak-petak

sawah yang banyak. Lazimnya kerja-kerja ini dijalankan pada waktu malam hingga

ke dinihari secara gotong royong (berderau). Mengikut kaedah ini, gemai-gemai padi

akan dihimpun dan diletakkan di atas tikar dan selepas itu kerbau tersebut akanberjalan berulangkali di atasnya sehinggalah buah padi

terlerai.

Renggam diperbuat daripada besi dan berhulukan kayu. Ia

akan digunakan untuk mengetam buah padi yang akan

dijadikan benih.


Gemai (Gemal) padi

Tangkai-tangkai padi diketam akan dihimpun dan dijadikan

gemai. Gambar menunjukkan kerja-kerja membuat gemai-

gemai padi sedang dilakukan.


Pengiau

Hulunya diperbuat daripada ranting kayu yang bengkok

dan melengkung manakala mata pisau mengerat dipasak

masuk ke ranting tersebut . Ia akan digunakan untuk

menuai padi yang berkeadaan rebah.


CekamIa diperbuat daripada ranting kayu yang bercabang dan diasah

tajam. Ia juga digunakan untuk mengangkat pokok padi yang

rebah sebelum proses menuai.


12


17/29

Pisau mengerat

Diperbuat daripada besi dan matanya bergerigi serta berhulukan kayu. Bentuknya

melengkung seperti huruf C dan ia digunakan untuk mengerat padi.


B. Menggunakan Kayu (Dong)

Ianya diperbuat daripada kayu dan berbentuk melengkung. Mengikut kaedah ini, gemai-

gemai padi akan dilonggokkan di atas tikar pada satu tempat. Kemudian para petani

secara beramai-ramai akan memukul gemai-gemai tersebut dengan "dong" sehinggalahbuah padi terlerai. Di samping itu terdapat juga di setengah-setengah tempat kaum

wanita melakukan kerja-kerja ini dengan menggunakan kaki. Kesimpulannya walau apa

kaedah yang digunakan adalah bertujuan untuk meleraikan buah padi daripada

tangkainya.

Dong ini digunakan semasa kerja-kerja menghirik (mengirik) dijalankan

bertujuan untuk meleraikan buah padi daripada tangkai.


3. Memukul (Membanting) Padi

Proses ini juga merupakan satu kaedah untuk memisahkan buah padi daripadatangkainya. Dalam proses ini sebuah tong padi yang di lengkapi dengan sehelai layar

yang diperbuat daripada tikar dan sebuah tangga kecil di dalamnya berserta dengan

kayu (buloh) yang mencekangkan layar yang di

kenali sebagai "turus layar" akan digunakan.

Kedap-kedap padi akan dipukul ke dalam tong

padi dan buah padi akan terlerai masuk dan

13


18/29

terhimpun di dalam tong tersebut. Buah padi kemudiannya akan diisikan ke dalam guni

(karung).

Tong padi dan Layar digunakan untuk memukul padi.


Kerja-kerja memukul padi sedang dijalankan.


4. Mengangkut Padi

Buah-buah padi yang telah diisi ke dalam guni kemudiannya akan diangkut dengan

menggunakan "anok" atau kereta kerbau. Kedua-dua jenis alat pengangkutan ini

menggunakan tenaga kerbau untuk menariknya.

Anor (Anok) dan Kereta Kerbau

Merupakan alat pengangkutan padi yang digunakan dengan

bantuan tenaga kerbau untuk membawa hasil padi ke rumah.


5. Menghuroi (Menguroi)

Alat yang digunakan untuk proses ini ialah nyiru jarang yang diikat (gantung) pada tiga

batang buluh sebagai penyangga untuk berdiri. Proses ini dijalankan bertujuan untuk

membersihkan buah padi daripada daun-daun padi kering (kambu)

dan hampa bagi mendapatkan buah padi yang bersih. Proses ini

dijalankan di kawasan tanah lapang dengan menggunakan bantuan

14


19/29

angin. Buah padi yang telah siap dihuroi akan dijemur sehingga betul-betul kering

supaya tidak rosak semasa disimpan.

Kerja-kerja menghuroi padi sedang dijalankan.


Nyiru Jarang merupakan anyaman buluh tetapi jarang dan

mempunyai kaki yang bercabang tiga. Ianya digunakan untuk

membersihkan padi.


Menjemur padi

Padi-padi yang telah dibersihkan (dihuroi) akan dijemur sehingga

kering sebelum disimpan di dalam jelapang padi.


Cakar Bara

Diperbuat daripada kayu dan ia digunakan untuk mencakar padi

dijemuran.


15


20/29

Menganginkan padi dengan menggunakan Nyiru Kerap bagi mengasingkan padi berisi

dengan hampa padi.


Nyiru Kerap digunakan untuk menampi padi bagi mengeluarkan

hampa padi.


Kipas Pengangin Dan Penguroi Padi

Untuk mengasingkan antara hampa dengan padi yang elok untuk

dibuat benih.


6. Menyimpan Padi

Buah-buah padi yang telah kering dan bersih kemudiannya akan diisikan atau diangkut

ke dalam bekas padi (jelapang) manakala gemai-gemai padi pula akan diisi ke dalam

kepok (kerubung) yang diperbuat daripada buluh yang selalunya di letakkan

berhampiran bekas padi.

Jelapang Padi

Alat ini digunakan untuk menyimpan buah-buah padi yang telah

dibersihkan (dihuroi).


16


21/29

Kepok

Alat ini berbentuk bulat. Dibuat daripada buluh. Ianya digunakan untuk menyimpan

ketul-ketul padi (gemai padi).


7. Penghasilan Beras

Penghasilan beras secara tradisional dijalankan dengan menggunakan lesung hindik

(lesung kaki), lesung tangan, pengisar dan penampi padi.

Lesung hindik kaki dan lesung tangan

Alat-alat ini digunakan untuk menumbuk buah

padi bagi menghasilkan beras. Beras yang

dihasilkan bercampur dengan antah, sekam dan

lain-lain.



17


22/29

Lesung Kisar

Untuk Mengisar padi. Diperbuat daripada buluh atau kayu. Raga buluh dibuat untuk

mengisi tanah busut yang telah dicampur garam dan dihentak dengan kuat untuk

menahan mata pengisar. Mata pengisar daripada kayu bakau dibelah nipis lebih kurang

3-4 mm. Panjang mata pengisar lebih kurang 4 inci (10 cm).

Penampi Padi


Penampi Padi

Digunakan untuk memisahkan biji beras dari kulitnya selepas ditumbuk dan dikisar

setelah memusingkan kipas di dalamnya. Angin yang dihasilkan melalui kipas tersebut

akan menerbangkan kulit biji padi yang lebih ringan dari biji beras. Disinilah wujud

proses pengasingan di mana biji beras akan keluar daripada corong pertama (besar)

manakala kulitnya keluar melalui corong kedua (kecil).

8. Menampi

Beras yang telah siap ditumbuk atau dihasilkan melalui proses penghasilan beras

tradisi kemudiannya ditampi dengan menggunakan sejenis alat penampi yang dikenali

sebagai "nyiru telor buaya" yang diperbuat daripada buluh untuk mengasingkan antah,

sekam dan dedak beras bagi menghasilkan beras bersih.

Selain

menggunakan

kaedah mesin

menampi padi, padi

18


23/29

yang telah ditumbuk dan dikisar juga boleh

dipisahkan biji beras dan kulit dengan kaedah

menampi menggunakan nyiru atau badang yang

diperbuat daripada buluh dan berbentuk bulat. Melalui

kaedah ini kulit biji padi akan keluar dan yang tinggaldi dalam nyiru tersebut ialah beras.


19


24/29

Penanaman Padi Masakini

Penanaman padi secara tradisional masih lagi digunapakai pada masa kini hanya pada

aktiviti-aktivit tertentu sahaja yang menggunakan teknologi moden. Contohnya dalam

aktiviti menbajak. Proses membajak mengikut sistem tradisional adalah menggunakan

tenggala yang ditarik oleh kerbau pada musim hujan. Namun begitu cara ini dianggap

tidak produktif. Oleh itu jentera pembajak atau traktor digunakan. Terdapat dua jenis

traktor yang digunakan bagi kerja-kerja membajak. Traktor-traktor ini dikenali sebagi

traktor dua roda dan traktor empat roda. Kedua-dua traktor ini berfungsi untuk

menggemburkan tanah sawah. Dibawah merupakan contoh traktor yang digunakan

dalam membajak sawah.

(www.Fotopages_com.htm)

Selain daripada membajak, aktiviti menanam padi atau biji benih juga menggunakan

teknologi moden iaitu menggunakan jentera yang kelihatan seperti traktor. Penggunaan

jentera ini mula diperkenalkan pada tahun 70-an tetapi kurang mendapat sambutan

kerana terdapat kaedah yang lebih murah dan mudah iaitu penanaman secara selerak

atau tabur terus. Bagaimanapun akhir-akhir ini jentera mula digunakan kerana ia boleh

menanam padi sebanyak enam baris dalam satu masa. Dibawah merupakan contoh

jentera yang digunakan.

(www.Fotopages_com.htm)

20


25/29

Aktiviti menuai juga telah menggunakan teknologi moden iaitu menggunakan jentera

jenis sederhana (30 kuasa kuda) atau jenis besar(100 kuasa kuda). Jentera ini hanya

digunakan menerusi sistem usahasama. Sebelum proses menuai dilakukan, sawah

padi akan dikeringkan dengan mengalirkan air ke terusan. Ini bertujuan memudahkan

proses penuaian dilakukan. Dibawah menunjukkan contoh jentera yang digunakan

untuk menuai padi.

(www.Fot opages_com.htm)

Terdapat juga mesin-mesin penuai lengkap yang kecil dan ringan iaitu 'mini combine'

yang juga boleh menuai, membanting dan membersihkan hasil padi sekaligus, tetapi ia

hanya boleh menuai seluas 0.1 ha (1/3 ekar) sejam.

Dalam proses mengagin padi pula, teknologi moden kini membersihkan padi dalam dua

peringkat. Peringkat pertama dinamakan pembersihan lasat iaitu bahan-bahan seperti

batu-batu, jerami dan hampas diasingkan. Jenis mesin yang digunakan ialah gegaran.

Peringkat kedua pula padi muda, hampa dan bahan-bahan asing seperti rumpai

diasingkan secara automatik.

Mengilang adalah untuk mendapatkan beras daripada padi. Antara kaedah yang

digunakan bagi memisahkan beras dan padi ialah melalui pemisah sekatan. Pemisah

ini mempunyai lataran yang disendengkan dan bersekatan. Kaedah ini dikatakan lebih

mudah jika dibandingkan dengan cara tradisional yang menggunakan kaedah menampi

menggunakan nyiru dan penampi padi.

21


26/29

Teknologi dan Pembangunan Tempatan

(www.mohdashraf.com)

Gambarajah di atas menunjukkan salah satu teknologi moden yang digunakan dalampenanaman padi. Ia merupakan projek perintis menanam padi di atas bumbung telah

dilaksanakan di Kompleks Jihad Membasmi Kemiskinan di Paya Pahlawan, Kedah.

Projek telah dijalankan pada awal 1996 kerana Tan Sri Sanusi menjadi Menteri Besar

Kedah Darul Aman yang ketujuh pada tahun 1996 sehingga 1999. Kini padi jenis MR84

ditanam di atas tapak seluas sebesar 95 meter persegi di atas bumbung sebuah

bangunan di kompleks tersebut. Projek menanam padi atas bumbung itu dilancarkan

Kerajaan Negeri dengan membina tiga lapis bumbung di atas bangunan untuk tujuan

tersebut. Kakitangan MADA ditugaskan menjayakan projek tersebut dengan kaedah

penanaman semaian basah.

22


27/29

Pelajaran dan Implikasi Pada Masa Depan

Pada zaman dahulu, para penduduk di Kedah terikat dengan caracara penanaman

padi yang tradisional dan ketinggalan zaman. Cangkul, parang, bajak, tenaga manusia

dan binatang merupakan alat-alat yang digunakan bagi menambahkan hasil

penanaman mereka. Mereka terpaksa berhadapan dengan ancaman bencana alam

seperti banjir dan kemarau serta serangan binatang liar dan serangga perosak

tanaman.

Dengan perkembangan yang pesat di bidang sains dan teknologi, berbagai-bagai cara

dan alat telah dicipta oleh ahli-ahli sains untuk membantu mereka dalam mengeluarkan

hasil yang berlipat-ganda. Misalnya baja-baja kimia yang berkesan untuk

menambahkan hasil penanaman mereka. Manakala pelbagai jenis ubatan dan racun

juga dicipta untuk memerangi musuh tanaman seperti serangga, tikus, tiak dan

sebagainya.

Ahli-ahli sains juga telah menciptakan jentera-jentera yang amat berguna seperti jentera

bagi memudahkan kerja-kerja membajak, menanam anak benih padi dan sebagainya.

Dengan adanya jentera-jentera ini, para petani dapat membuka kawasan pertanian

baru yang lebih luas dan dapat menjimatkan masa, kos serta tenaga manusia. Alatandan jentera menuai padi seperti Ezeki sering digunakan untuk membantu para petani

mengutip hasil padi yang biasanya dapat membereskan kerja dalam masa sehari

sahaja menggantikan kerja yang biasa yang dilakukan oleh tenaga manusia. Begitu

juga dengan proses penanaman anak benih padi yang dapat ditanam sebanyak enam

baris dalam satu masa.

Penyelidikanpenyelidikan yang dilakukan oleh ahli-ahli sains telah benyak memberi

faedah kepada kaum petani. Dari segi pemilihan biji benih misalnya, para petani akan

dibekalkan dengan biji-biji benih yang baik dan bermutu . Dengan cara ini kaum petani

dapat menanam padi dua atau tiga musim setahun serta menghasilkan perolehan yang

berlipat-ganda. Oleh yang demikian jelas kepada kita, sains telah memberi faedah yang

tak ternilai kepada kaum petani di kampung-kampung terutamanya di negeri Kedah.

23


28/29

Penutup

Sebagai kesimpulan, sains dan teknologi telah membawa kemajuan yang besar kepada

kaum petani dari semua segi. Ciptaan-ciptaan sains telah membantu memudahkan

kerja-kerja mereka dan akhirnya dapat meningkatkan sumber pendapatan harian

mereka sekaligus dapat meningkatkan taraf ekonomi negara.

24


29/29

Rujukan

Ibrahim, Abd Latif, (1991). Tanaman Padi Di Negeri Kedah Dan Hubungannya

Dengan Sumber Air : Satu Tinjauan Daripada Perspektif Sejarah,http://www.eprints.utm.my/5022, 18 Januari 2008.

MUSIM MENANAM PADI - I SEE I SNAP I SHARE,

http://www.Fotopages_com.htm, 1 November 2008.

PADI Kegiatan Pertanian Awal Pendidikan ,

http://www.cikgusejarah.com/padi .

Penanaman Padi, http://www.memori-kedah.net.

Padi Atas Bumbung, http://www.mohdashraf.com.
http://www.eprints.utm.my/5022http://www.cikgusejarah.com/padihttp://www.memori-kedah.net/http://www.mohdashraf.com/http://www.eprints.utm.my/5022http://www.cikgusejarah.com/padihttp://www.memori-kedah.net/http://www.mohdashraf.com/

Sistem Penanaman Padi

Documents

Transcript of Sistem Penanaman Padi