7/28/2019 CTU 231

1/40

Universiti Teknologi

Mara

DISEDIAKAN UNTUK :PUAN NORMALA BINTI RABU

DISEDIAKAN OLEH :MOHD SAIFUDDIN BIN HAMZAHMOHAMMED HELMI BIN ABU BAKAR

NURUL SUAIDAH BINTI ABD KARIMNUR AL HAZWANI BINTI ROSLI

ZAKATCTU 231

7/28/2019 CTU 231

2/40

i. Pengertian

ii. Hukum Zakat

iii. Syarat-syarat Umum Wajib Membayar Zakat

iv. Jenis-jenis Zakat

v. Asnaf Zakat

vi. Hikmah Disyariatkan Zakat

ZAKAT

7/28/2019 CTU 231

3/40

PENGERTIAN

Dari Segi Bahasa

Dalam bahasa Arab

Zakat dari segi bahasa

boleh diertikan sebagaitumbuh dan

bertambah.Berdasarkan

pengertian umum ini,zakat

pada bahasa bererti suci

dan subur. Ia membawa

makna pembersihan dan

kesuburan.

Dari Segi Syarak

Mengeluarkan harta

tertentu mengikut syarat-syarat yang ditentukan

oleh syarak, dengan kadar

tertentu dan diberikan

kepada golongan yang

tertentu.

7/28/2019 CTU 231

4/40

DALIL WAJIB ZAKAT

AL-QURAN

AS-SUNNAH

7/28/2019 CTU 231

5/40

Ambillah (sebahagian) dari harta mereka menjadi sedekah, supaya dengannya

engkau membersihkan mereka (dari dosa) dan mensucikan mereka (dari akhlak yang

buruk), dan doakanlah untuk mereka, kerana sesungguhnya doamu itu menjadi

ketenteraman bagi mereka, dan (ingatlah) Allah Maha Mendengar Lagi Maha

Mengetahui. Surah At-Taubah (ayat 103)

Dan dirikanlah kamu akan sembahyang serta keluarkanlah zakat dan taatlah

kepada Rasul supaya kamu beroleh rahmat- Surah An-Nur (ayat 56)

7/28/2019 CTU 231

6/40

Hadith rasulullah s.a.w yang bermaksud :-Ibn Abbas berkata : Rasulullah menyuruh

kita bersembahyang, membayar zakat, menjaga hubungan silaturrahim dan menjaga

kesucian diri.

AS-SUNNAH

7/28/2019 CTU 231

7/40

HUKUM ZAKAT

Hukum zakat adalah wajib (fardhu) atas setiap muslim yang

telah memenuhi syarat-syarat tertentu.

Zakat juga merupakan amal sosial kemasyarakatan dan

kemanusiaan yang dapat berkembang sesuai dengan

perkembangan umat manusia dimana apabila harta sudah

mencapai haul dan nisab maka kewajiban tersebut harus

dilaksanakan.

7/28/2019 CTU 231

8/40

SYARAT-SYARAT UMUM WAJIB

MEMBAYAR ZAKAT

ISLAM

SEMPURNA MILIK

CUKUP NISAB

CUKUP HAUL

7/28/2019 CTU 231

9/40

JENIS-JENIS ZAKAT

Zakat Fitrah Zakat Fitrah adalah zakat

yang diwajibkan ke atas setiap

individu lelaki dan perempuan

Muslim yang berkemampuan

dengan syarat-syarat yang tertentu.

Pembayaran zakat fitrah dibayar

pada bulan Ramadhan sahaja mulai

1 Ramadhan hingga 1 Syawal

sebelum solat sunat Aidilfitri.

Zakat Harta Zakat harta boleh dibayar pada

bila-bila masa. Kadar zakat harta

ialah 2.5% dari jumlah harta. Ia

bermaksud segala harta benda

kita, 2.5% dari harta kita itu

adalah bukan hak kita tetapi hak

golongan 8 asnaf yang layakmenerima zakat daripada kita.

Zakat Emas PerakZakat Ternakan

Zakat WangSimpanan

Zakat Pendapatan

Zakat SahamZakat PerniagaanZakat TanamanZakat Maadin, Kunuz

& RikazZakat KWSP

7/28/2019 CTU 231

10/40

WAKTU MEMBAYAR ZAKATWaktu Wajib

Apabila terbenam matahari akhir 30 Ramadhan sehingga terbitmatahari esoknya

Waktu Sunat

Sepanjang bulan Ramadhan

Waktu Makruh

Selepas sembahyang Hari Raya sehingga terbenam matahari pada 1

Syawal

Waktu Haram

Selepas terbenam matahari pada 1 Syawal

Waktu Paling Afdal

Sebelum sembahyang Hari Raya

7/28/2019 CTU 231

11/40

Zakat Emas

Zakat emas yang disimpan

(tidak dipakai)

Zakat emas yang dipakai

(sebagai perhiasan)

7/28/2019 CTU 231

12/40

Maksud emas yang disimpan (tidak dipakai)

Bermaksud emas yang selain daripada perhiasan wanita yang dipakai di badan sama ada dalam

bentuk mata wang, simpanan, galian, peralatan rumah dan sebagainya.

Tidak digunakan atau dipakai walaupun sekali dalam tempoh setahun.

Jika nilai emas tersebut menyamai atau melebihi 85 gram (nisab), maka wajib dikeluarkan

zakat sebanyak 2.5%.

Kaedah pengiraan emas yang disimpan

Contoh: Anda memiliki 90 gram jongkong emas bernilai

RM50/gram (harga semasa) dan telah menyimpannya selama setahun.

Jumlah zakat = 90 gram x RM 50 = RM4500 x 2,5% = RM 112

7/28/2019 CTU 231

13/40

Maksud emas yang dipakai (sebagai perhiasan)

LZS (MAIS) mengambil kira kadar uruf emas bagi pemakaian perhiasan. Jika kadar pemakaian itu tidak mencapai kadar melebihi uruf (nilai

kebiasaan pemakaian masyarakat setempat), maka tidak wajiblah

membayar zakat emas perhiasan tersebut.

Tetapi jika ia lebih, diwajibkan zakat dengan kadar 2.5% atas lebihan dari

nilai uruf.Kaedah pengiraan emas yang dipakai

Contoh: Jika anda bermastautin di Selangor maka kadar uruf adalah sebanyak 800 gram

Contoh: Berat emas yang dipakai ialah 900 gram(andaian harga emas semasa RM50 / gram)

(Timbangan emas x harga semasa x 2.5%)

900 gram x RM50 = RM45000 x 2.5% = RM1125

7/28/2019 CTU 231

14/40

Zakat Perak

Zakat perak yang disimpan

(tidak dipakai)

Zakat perak yang dipakai

(sebagai perhiasan)

7/28/2019 CTU 231

15/40

Kaedah pengiraan zakat perak

Bagi zakat perak, ia perlu memenuhi syarat cukup haul dan

nisab.

Formula: [berat perak (gram)] x [harga perak semasa/gram] x 2.5%

Contoh: Anda menyimpan 800 gram (Katakan harga semasa 0.90)

Contoh: 800 gram perak x RM0.90(segram) x 2.5% = RM18

SYARAT WAJIB ZAKAT EMAS DAN PERAK IALAH:

i. Milik orang Islamii. Dimiliki oleh orang yang merdeka

iii. Hak milik sepenuhnya

iv. Cukup nisab

7/28/2019 CTU 231

16/40

Zakat Pendapatan

Penggajian danUpah Kerja

Zakat Harta KerjaBebas

Zakat Harta al-Mustaghallat

7/28/2019 CTU 231

17/40

Penggajian dan Upah Kerja

Semua pendapatan secara gaji, upah, ganjaran, imbuhan dan sebagainya yang

diperolehi oleh pekerja daripada majikan, hasil daripada usaha ataupekerjaan yang dilakukan untuk majikannya, sama ada semasa berkhidmat,

selepas berkhidmat (pencen) atau selepas kematian.

Contoh : Gaji, upah, bonus, tuntukan kerja lebih masa, gratuiti, pampasan,

pencen, hadiah , anugerah & insentif, hasil ESOS (Skim pilihan sahan

pekerja) dan sebagainya.

Zakat Harta Kerja Bebas

Semua pendapatan secara upah, bayaran, imbuhan , royalti, komisyen dan

sebagainya yang diperolehi hasil daripada usaha dalam bentuk kerja bebas

atau perkhidmatan profesional.

Contoh : Bayaran perkhidmatan konsultansi profesional seperti peguam,

arkitek dan bayaran royalti atau komisyen yang diterima hasl penulisan,

penerbitan, aktiviti seni dan sebagainya.

7/28/2019 CTU 231

18/40

Zakat Harta al-Mustaghallat

Semua pendapatan yang diperolehi daripada harta yang tidak diwajibkan zakat

tetapi mendatangkan pulangan dengan cara sewaan atau jualan hasilnya.

Contoh : Hasil sewaan rumah, bangunan, kilang, premis, perniagaan dan

sebagainya dan juga hasil yang dikeluarkan oleh binatang ternakan seperti susu,

telur, madu dan sebagainya yang dijual.

7/28/2019 CTU 231

19/40

Kaedah Pengiraan Zakat Pendapatan

Kaedah 1

Menggunakan kaedah pendapatan kasar (Tanpa Tolakan) 2.5%

atas jumlah pendapatan kasar setahun

Jumlah pendapatan kasar setahun : RM 35,000.00

Jumlah yang dikenakan zakat (2.5%) : RM 875.00

Bayaran bulanan : RM 875.00 /12 = RM 72.92

7/28/2019 CTU 231

20/40

Perbelanjaan yang dibenarkan tolakan (setahun) :-

Diri : RM 8,000.00

Isteri : RM 5,000.00Anak : RM 1,000.00

KWSP : 11% daripada pendapatan kasar pekerja

Sumbangan IbuBapa : RM (jumlah yang diberi) sebulan x

12 bulan (Caruman ke organisasi yang membayar zakat( contoh : Lembaga Tabung Haji, Takaful )

Kaedah 2

Menggunakan kaedah pendapatan bersih (Pendapatan Setahun

ditolak perbelanjaan yang dibenarkan setahun) x 2.5%

7/28/2019 CTU 231

21/40

Zakat WangSimpanan

Simpanan tetap Simpanan biasaSimpanan dalambeberapa akaun

Simpanandalam satu

akaun

7/28/2019 CTU 231

22/40

Simpanan Tetap

Zakat Simpanan Tetap ialah apabila sesuatu simpanan tetap itu

telah genap setahun dan jumlahnya melebihi daripada paras nisab(nilai 85 gram emas).

Maka ia wajib dikeluarkan zakat sebanyak 2.5% daripada jumlah

wang simpanan tersebut.

Contoh - simpanan tetap sebanyak RM 100,000 telah disimpan

selama setahun tanpa dikeluarkan (diandaikan nisab zakat pada

ketika itu RM 9430.00). Maka zakat yang wajib dikeluarkan ialah :

RM 100,000 x 2.5% = RM 2,500.00

Simpanan Biasa

Simpanan biasa adalah dikira berdasarkan kepada jumlah baki

terendah atau berakhir haul bagi simpanan tersebut

7/28/2019 CTU 231

23/40

Simpanan Dalam Beberapa Akaun

Jika seseorang itu mempunyai beberapa akaun simpanan,

maka baki terendahnya dari setiap akaun simpanan tersebutmestilah dicampurkan untuk mengira zakat walaupun mungkin

jika dikira satu-satu akaun, baki terendahnya tidak mencukupi

nisab.

Simpanan Dalam Satu Akaun

Jika sesuatu simpanan itu telah genap setahun dan baki

terendahnya (setelah ditolak faedah yang ada dalam tempoh

tersebut) adalah melebihi paras nisab, maka seseorang itu wajib

untuk mengeluarkan zakat atas wang simpanan.

7/28/2019 CTU 231

24/40

Kaedah Pengiraan Zakat Wang Simpanan

(Tempoh haulnya ialah 5 JAN 1999 sehingga 7 FEB 2000)

(Diandaikan nisab zakat pada ketika itu RM 3,323.50)

Maka zakatnya ialah :

(Baki terendah ditolak dengan faedah bank DENGAN) X 2.5%

(RM 9,115.00 - RM 115.00) x 2.5% = RM 225.00

7/28/2019 CTU 231

25/40

ZAKAT TERNAKAN

KIRAAN ZAKAT LEMBU DAN KERBAU

7/28/2019 CTU 231

26/40

KIRAAN ZAKAT KAMBING DAN BIRI-BIRI

7/28/2019 CTU 231

27/40

ZAKAT TANAMAN

Bagi tanaman yang disiram dengan air tanpa

menggunakan sebarang tenaga (seperti yang disiram oleh

air hujan), maka kadar zakatnya ialah 10%

Bagi tanaman yang disiram dengan air yang diangkatatau dibeli, maka kadar zakatnya ialah 5%

Bagi tanaman yang disiram dengan menggunakan kedua-

dua cara di atas, maka kadar zakatnya ialah 7.5%

7/28/2019 CTU 231

28/40

Zakat Saham

Saham yang masih dimilikisehingga hujung haul

Saham yang dijual belisepanjang haul (setahun)

7/28/2019 CTU 231

29/40

ZAKAT SAHAM

Saham adalah wang yang dilaburkan dalam syarikat atauperniagaan.

Ia adalah sebagai bukti pemilihan sesebuah perniagaan.

Panduan umum pengiraan zakat ialah 2.5% atas nilai

terendah semua saham yang dimiliki selama setahun,

setelah ditolak pinjaman membeli saham (jika ada).

7/28/2019 CTU 231

30/40

Saham Yang Masih Dimiliki sehingga Hujung Haul

Saham Yang Dijual Beli Sepanjang Haul (setahun)

Pengiraan zakat ialah 2.5 % atas harga terendah atas kos dan pasaran

CONTOH: 200 lot (1 lot bersamaan 1000 unit) saham Syarikat Mukmin x

RM1.00 (andaian harga terendah) = RM200,000

RM200,000 x 2.5 % = RM5,000 (jumlah zakat)

Pengiraannya ialah 2.5 % atas nilai jualan saham-saham tersebut setelah ditolak

kos pembelian

CONTOH: jumlah nilai saham - kos belian

RM500,000 - RM400,000 = RM100,000

RM100,000 x 2.5 % = RM2,500

Kaedah Pengiraan Zakat Saham

7/28/2019 CTU 231

31/40

ZAKAT PERNIAGAAN

Zakat yang dikeluarkan oleh sesuatu PerniagaanPersendirian (tunggal), Perkongsian, Syarikat Berhad,

Syarikat Sendirian Berhad, Koperasi dan persatuan

yang genap setahun operasi perniagaan dan cukup

haulnya.

SYARAT WAJIB ZAKAT PERNIAGAAN IALAH :

i. Dimiliki oleh orang Islam

ii. Dimiliki oleh orang yang merdeka

iii. Milik sepenuhnya

iv. Cukup nisab

v. Genap setahun.

7/28/2019 CTU 231

32/40

Kaedah Pengiraan Zakat Perniagaan

[(Aset Semasa - Tanggungan Semasa) Pelarasan x Peratusan PemilikanSaham Orang Islam x KADAR ZAKAT (2.5%) ]

1. Kaedah Model Berkembang Growth Model

( Ekuti Pemilik + Liabiliti Jangka Panjang - Aset Tetap - Aset Bukan Semasa +/- Pelarasan

= Harta Perniagaan Yang Tertakluk Kepada Pengiraan Zakat )

2. Kaedah Model Modal Kerja Working Capital

( Aset Semasa - Liabiliti Semasa +/- Pelarasan

= Harta Perniagaan Yang Tertakluk Kepada Pengiraan Zakat )

7/28/2019 CTU 231

33/40

Zakat KWSP

Milik sempurna Milik tidak sempurna

7/28/2019 CTU 231

34/40

MILIK TIDAK SEMPURNA

Mengikut pandangan ini, zakat hanya wajib dikeluarkan ketika

bersara atau mengeluarkan sebahagian wang daripada KWSP semasa

cukup umur. Kadarnya adalah 2.5%.

MILIK SEMPURNA

Mengikut pandangan ini, wang yang tersimpan di dalam KWSP

dikenakan zakat apabila ianya cukup nisab dan haul (caruman wang

pekerja sahaja iaitu tidak termasuk caruman majiakan).

ZAKAT KWSP

7/28/2019 CTU 231

35/40

ZAKAT MAADIN, KUNUZ & RIKAZ

ZAKAT MAADIN

Maadin bermaksud segala galian yang diperolehi dari perut bumi sama

ada beku atau cair di darat atau di laut.

ZAKAT KUNUZ

Kunuz pula bermaksud harta yang tersimpan di dalam bumi (harta

karun).

ZAKAT RIKAZ

Rikaz ialah harta benda yang tersimpan di dalam bumi dan terdapat

tanda-tanda yang menunjukkan ia tersimpan sebelum kedatangan Islam.

(Jumhur ulama mengatakan semua jenis simpanan jahiliah).

7/28/2019 CTU 231

36/40

SYARAT SYARAT WAJIB ZAKAT

PERNIAGAAN

1. Islam Zakat hanya dikenakan ke atas orang Islam. Bagi perniagaan perkongsian orang Islam dengan bukan

Islam hanya peratusan ekuiti orang Islam sahaja diambilkira untuk zakat.

2. Merdeka Hamba abdi tidak wajib berzakat kecuali zakat fitrah. Walau bagaimanapun tidak timbul persoalan

hamba abdi masa kini, tetapi syarat merdeka masih lagi dikekalkan sebagai salah satu syarat wajib berzakat .

3. Milik Sempurna Harta yang dimiliki mestilah sempurna dalam kekuasaan seseorang dan tidak bersangkutan

dengan orang lain. Pemilik juga dapat memperlakukan dan memperolehi manfaat daripadanya.

4. Cukup Nisab Nisab adalah paras nilai minima yang menentukan samada wajib atau tidak sesuatu harta

dikeluarkan. Nisab adalah bersamaan dengan 85 gram emas nilai semasa. Nilainya lebih kurang RM 3700

(bergantung kepada harga semasa emas).

5. Cukup Haul Cukup haul bermaksud genap setahun harta disimpan.

6. Niat Untuk Berniaga Syarat ini hanya bagi zakat perniagaan sahaja.

7/28/2019 CTU 231

37/40

ASNAF ZAKAT(GOLONGAN YANG

BERHAK MENERIMA ZAKAT)

Orang Fakir

Orang Miskin

Amil

Muallaf Hamba yang ingin memerdekakan dirinya (Riqab)

Orang yang berhutang (Al-Gharimin)

Fisabillillah

Musafir yang terkandas (Ibnu Sabil)

7/28/2019 CTU 231

38/40

HIKMAH DISYARIATKAN ZAKAT

Mengagihkan sebahagian kecil kekayaan daripada golongan yang berada kepada

golongan yang kurang berada.

Membersihkan dan menyuburkan harta pembayar zakat.

Mewujudkan sifat bersyukur terhadap nikmat yang dikurniakan oleh ALLAH di

kalangan golongan yang berada.

Mengurangkan perasaan iri hati di kalangan orang yang kurang bernasib baik.

Mewujudkan perhubungan antara hamba dengan ALLAH di samping

perhubungan antara manusia dengan manusia.

Memberikan peluang kepada golongan hartawan untuk beribadat dalam bentukmengeluarkan zakat daripada harta mereka.

7/28/2019 CTU 231

39/40

HIKMAT DITENTUKAN PENERIMA

ZAKAT

Supaya mereka dapat merasai kehidupan yang lebih sempurna

melalui nikmat Allah swt.

Golongan tersebut perlukan pembelaan dan bantuan daripada

orang islam lain untuk meneruskan hidupnya.

Mereka berjuang dan berjihad pada jalan Allah s.w.t demi

menegakkan kebenaran agama islam

Mereka adalah golongan yang kurang bernasib baik yang wajib

diberi bantuan supaya dapat hidup dengan sempurna. Golongan yang wajib diberi bantuan untuk menjinakkan hatinya

kepada islam bagi menambahkan keimanan kepada Allah S.W.T

7/28/2019 CTU 231

40/40