1

1.0 Latar Belakang Pemimpin

Nelson Rolihlahla Mandela, seorang Tokoh Negara Afrika Selatan dan bekas

Presiden Afrika Selatan. Beliau yang sering dipanggil dengan gelaran Tata dan

Madiba telah dilahirkan pada 18 Julai 1918, di sebuah perkampungan kaum

Thembu di Mvezo, wilayah Thembuland, Afrika Selatan. Beliau merupakan anak

kepada Gadla Henry Mphakanyiswa, seorang penghulu dan Nosekeni Fanny.

Keluarga Mandela merupakan kerabat bagi Raja Ngubengcuka.

Setelah kematian ayahnya pada tahun 1927, Mandela telah dijaga oleh ayah

saudaranya, Jongintaba Dalindyebo yang merupakan seorang pegawai tempatan

yang berpangkat tinggi. Dalindyebo telah banyak mengasah sifat kepimpinan dalam

diri Mandela.

Mandela merupakan orang yang pertama dalam kalangan keluarganya yang

diberi pendidikan formal. Beliau telah mendapat pendidikan di Clarkebury dan

Healdtown Boarding Institute. Manakala, pada tahun 1939, Mandela telah diberi

peluang untuk melanjutkan pengajian tinggi di University of Fort Hare yang elit dan

berprestasi tinggi. Semasa di bangku sekolah, Mandela merupakan pelajar yang aktif

di dalam sukan balapan dan sukan bertinju.

Sebelum menamatkan tahun pertama di universiti, Mandela telah dipilih untuk

menjadi salah seorang anggota di Jawatankuasa Perwakilan Pelajar.

Walaubagaimanapun, beliau telah disingkirkan daripada universiti dan gagal untuk

memperolehi sebarang sijil, kerana Mandela merupakan salah seorang daripada

aktivis yang melancarkan program memboikot polisi universiti, khususnya dalam isu

yang menyentuh kualiti makanan.

Mandela merupakan seorang yang pintar. Walaupun beliau hanya berada di

universiti untuk setahun, Mandela telah mempelajari banyak bidang ilmu, termasuk

Bahasa Inggeris, Sains Politik, Corak Pentadbiran Penduduk Asal Afrika dan Sistem

Perundangan Belanda. Sehubungan dengan itu, semasa di dalam universiti, beliau

mempunyai banyak kenalan yang merupakan perjuang dalam Kongres Kebangsaan

Afrika (ANC) dan gerakan anti-penjajah, namun beliau tidak berminat untuk melibat

dalam aktiviti tersebut. Sebaliknya, Mandela amat aktif untuk menjadi penyokong

vokal kepada kerajaan British, semasa tercetusnya perang dunia kedua.

Pada Desember 1940, Mandela telah melarikan diri ke Johannesburg apabila

mendapati penjaganya ingin mengahwinkannya. Di Johannesburg, beliau bekerja

2

sebagai penjaga malam di tapak pelombongan, sebelum dipecat dan menjadi kerani

di pejabat guaman Pada waktu malam, beliau telah mengambil inisiatif untuk

memperolehi Sarjana Muda dalam jurusan undang-undang daripada Universiti of

Witwatersrand secara sambilan.

Kisah sejarah Mandela dalam dunia politik berputik apabila beliau berkawan

dengan Gaur Redebe dan Nat Bregman yang merupakan anggota Kongress

Kebangsaan Afrika dan Parti Komunis. Pada bulan Ogos 1943, Mandela telah

menyertai kegiatan memboikot pengangkutan bas dalam usaha membantah isu

kenaikkan harga tambang bas.

Mandela berpendapat bahawa masalah utama di Afrika Selatan adalah

berpunca daripada, isu perkauman dan bukan isu kelas sosial dalam masyarakat,

oleh itu, pada tahun 1944, beliau telah menyertai Kongress Kebangsaan Afrika.

Selepas tamat pengajian, pada awal tahun 1943, Mandela telah memilih

kerjaya sebagai seorang peguam dengan kelulusan daripada University of London.

Sebelum menceburi bidang politik sepenuh masa, Mandela telah memberikan

perkhidmatan guaman kepada mangsa-mangsa Aperteid secara percuma.

Mandela amat menitikberatkan kehidupan berkeluarga. Beliau telah berumah

tangga sebanyak 3 kali dan dikurniakan 6 orang anak. Menurut Mandela, selain

daripada rakyat Afrika Selatan dan agama, keluarga merupakan segala-gala baginya.

3

3.0 Gaya Kepimpinan

Nelson Rolihlahla Mandela merupakan seorang pemimpin yang hebat dan

dihormati oleh seluruh dunia. Satu soalan yang sering berlandas di minda orang

ramai semasa sebut tentang beliau ialah gaya kepimpinan beliau. Ramai yang

berkata bahawa beliau merupakan seorang pemimpin yang mengaamalkan gaya

demokrasi. Jika kita perhatikan lebih lanjut kita akan sedar bahawa beliau

mempunyai ketiga-tiga gaya kepimpinan iaitu gaya autokratik, gaya demokratik dan

gaya Laissez Faire.

Beliau menunjukan gaya Laissez Faire pada tahun 1940. pada masa itu

beliau belajar di Universiti Fort Hare. Sebagai ahli Majlis Perwakilan Pelajar (SRC)

dia bersama dengan mendiang Oliver Tambo pernah menentang aparteid dengan

mogok pelajar meski akhirnya dibuang dari universiti. Pada tahun 1949 membentuk

Liga Pemuda Kongres Kebangsaan Afrika (ANC Youth League), di mana program

kegiatannya telah ditetapkan oleh parti ANC pada tahun 1949. Pada 1952 dilantik

Ketua Sukarela Kebangsaan untuk program yang dikenal sebagai Kempen

Penentangan (Defiance Campaign). Dia telah menjelajah satu negara dalam

mengobarkan semangat penentangan terhadap undang-undang aparteid.Pada tahun

itu juga, Mandela bersama Tambo menubuhkan firma guaman kulit hitam yang

pertama di Afrika Selatan, dengan tujuan membantu kaum kulit hitam yang ditindas

oleh undang-undang kejam kaum kulit putih.

Parti ANC diharamkan selepas pemberontakan di Sharpeville pada tahun

1960, dan Mandela sebagai tokohnya ditangkap dan dipenjarakan pada tahun 1961.

Namun semangat perjuangannya tidak padam begitu saja. Mandela masih

meneruskan perjuangannya dan menjalankan aktiviti bawah tanah sambil memimpin

organisasi menuntut kehidupan kebangsaan yang baru, bebas daripada pengaruh

aparteid.Umkhonto we Sizwe (MK), sayap militer parti ANC dibentuk pada tahun

yang sama dengan Mandela sebagai pemerintah tertingginya. Di bawah

pimpinannya, dia melancarkan sabotaj terhadap pemerintahan dan ekonomi negara.

Setahun kemudian, Mandela meninggalkan tanah airnya untuk mendalami latihan

ketenteraan di Algeria dan mengadakan latihan untuk ahli-ahli MK yang lain. Melalui

kejadian ini jelas menunjukan bahawa gaya Laissez Faire Mandela telah berubah ke

gaya autokratik. Pada tahun 1961 semasa beliau ditangkap beliau pernah

menyatakan bahawa beliau sanggup meneruskan pejuangannya walaupun perlu

mengandaikan nyawa beliau.

4

Selepas beliau dipenjarakan selama 27 tahun, pada tahun 1994, Nelson

Mandela dipilih sebagai Presiden kulit hitam pertama di Afrika Selatan. Sepanjang

masa beliau menjadi presiden Afika selatan beliau mengamalkan gaya demokratik.

5

4.0 Cabaran Pemimpin

Antara cabaran yang dihadapi oleh Nelson Mandela ialah kes rasuah.

Kerajaan Afrika Selatan dikenali sebagai kerajaan yang merosot disebabkan oleh

kegiatan rasuah. Bilangan tuduhan kepada presiden Jacob Zuma menjadi semakin

bertambah. Pada tempoh masa Kongres Kebangsaan Afrika (ANC) mengambil

kuasa (1994), menteri dan birokrat yang baharu telah menyalahgunakan kuasa yang

ada sebagai satu pengayaan. Faktor utama adalah disebabkan oleh politik yang

kurang berpengalaman, penahanan lama lalu menganggap bahawa harta rampasan

pejabat awam merupakan pampasan bagi tahun penindasan tersebut. Mandela yang

bertindak secara perlahan akhirnya telah melantik Suruhanjaya Heath untuk

menyiasat masalah rasuah dalam kerajaan pada tahun 1997. Walaupun terdapat

1000 kes, ia telah melibatkan bilangan media yang besar untuk menyiasat secara

meneliti.

Selain itu, Nelson Mandela menghadapi cabaran yang terbesar, iaitu

pembaikpulihan sistem pendidikan bagi mewujudkan negara bersepadu untuk

menyediakan kesamarataan untuk orang Putih, Afrika dan India. Sebahagian

persepaduan semula tersebut telah berjaya di sekolah-sekolah kerajaan walaupun

kadar matrikulasi pelajar Afrika menurun pada tahun 1990-an. Keupayaan untuk membekalkan kemudahan pendidikan yang paling asas kepada yang paling miskin

merupakan satu perjuangan yang terdesak. Sebahagian sistem Apartheid juga masih kekal dalam pendidikan kerana keluarga orang Putih lebih suka menjimatkan

wang untuk membiayai pendidikan swasta kepada anak mereka daripada

bergantung kepada sekolah kerajaan bersepadu yang baharu.

Dari segi jenayah pula, kes rogol merupakan masalah berterusan dan

mengejut di bandar Afrika Selatan dan lebih buruk lagi berbanding dengan zaman

Apartheid. Ahli-ahli politik dan pegawai-pegawai kehakiman telah melengah-

lengahkan isu rogol semasa Presiden Mandela. Pada tahun 1999, barulah hukuman

berat dijatuhkan kepada perogol diluluskan selepas kumpulan hak asasi manusia

tempatan dan antarabangsa mengemukakan bantahan awam. Perdagangan dadah juga turut berleluasa di bandar-bandar utama terutamanya Johannesburg di mana

imigresen gangster Nigerian tanpa kawalan telah beralih daerah ke kawasan miskin.

Di samping itu, kadar penyakit AIDS/ HIV di Afrika Selatan adalah tinggi iaitu

kira-kira 15% daripada populasi. Kerajaan Apartheid hanya menangani isu tersebut dalam usaha yang kecil telah menyebabkan kadar wabak tercapai dalam kalangan

kaum hitam Afrika Selatan pada pertengahan 1980-an. Seterusnya, kerajaan

6

Mandela dan penggantinya, Thabo Mbeki yang lambat bertindak balas terhadap isu

tersebut telah menyebabkan ia melanda ke bahagian masyarakat miskin. Walaupun

Mandela telah menunjukkan kesusahan pesakit AIDS kepada komuniti antarabangsa,

beliau tidak dapat menghasilkan dasar atau kesedaran masyarakat yang dapat

mengelakkan jangkitan penyakit ini dengan berkesan.

Nelson Mandela tidak patut dipersalahkan atas cabaran yang dihadapi oleh

negaranya. Beliau telah mewarisi sebuah negara yang dibahagikan oleh kelas,

ekonomi, politik dan bangsa. Tanpa pengawasan beliau, kemungkinan besar perang

saudara atau serangan ganas pada kaum putih Afrika Selatan telah berlaku.

7

Rujukan

BBC News. (2004). How Mandela Changed SA Fashion. Diperolehi pada 20 Ogos

2014 daripada http://news.bbc.co.uk/2/hi/africa/3532916.stm

Guiloineau, J. and Rowe, J. (2002). Nelson Mandela : The Early Life of Rolihlahla

Madiba. Berkeley: North Atlantic Books

History Network Channel. (2014). NELSON MANDELA. Diperolehi pada 20 Ogos

2014 daripada http://www.history.com/topics/nelson-mandela

Nobel Prizes and Laurates. (2014). Nelson Mandela Biographical. Diperolehi pada

23 Ogos 2014 daripada

http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/1993/mandela-

bio.html

Sampson, A. (2011). Mandela: A Biography. New York: Public Affairs

Stefan Lang. (2013). Mandelas Difficult Political Legacy: the challenges facing the

new South Africa. Diperolehi pada 23 Ogos 2014 daripada

http://historysshadow.wordpress.com/2013/12/09/mandelas-difficult-political-

legacy-the-challenges-facing-the-new-south-africa/

The Backbencher. (2013). 3 Things You Didnt Know About Nelson Mandela.

Diperolehi pada 25 Ogos 2014 daripada http://thebackbencher.co.uk/3-things-

you-didnt-want-to-know-about-nelson-mandela/

8